Syrische vluchtelingen leren skiën in Irak

De 11-jarige vluchteling Hassan Khishman staat voor het eerst op de latten. “Het herinnert me aan de goede tijden met mijn vrienden in Syrië”, vertelt de jongen.

Vlak aan de Iraanse grens en op ongeveer 300 kilometer ten noordoosten van Bagdad ligt het bergdorp Penjwin. Het stond bekend als draaischijf voor mensen die de militaire campagnes van Sadam Hoessein ontvluchtten. Maar oorlog is nog maar een verre herinnering voor de bergbewoners hier.

Skischool

Op initiatief van ski-instructeur Igor Urizar, een Spanjaard die de eerste skischool in Irak heeft opgericht, zijn jongeren uit vluchtelingenkampen hierheen gebracht voor een initiatie. Het zou hen helpen om de oorlog even te vergeten.

“We zijn Syrië ontvlucht. Velen van ons waren al omgekomen, en voedsel werd zeer duur”, getuigt Hassan, die bijna een jaar geleden de grens overstak. Nu leeft hij in het vluchtelingenkamp van Arbad, een van de zes kampen in Iraaks Koerdistan.

Volgens de VN zoeken meer dan 200.000 Syrische vluchtelingen onderdak in het noorden van Irak. Opeengepakt in tenten trotseren ze één van de koudste winters ooit gemeten in deze regio.

Toelating nodig

Helin Kaseer is drie jaar ouder dan Hassan. “We verlieten Syrië acht maanden geleden omwille van het stijgend aantal islamisten in het gebied. Er werd veel gevochten en veel van mijn vrienden werden ontvoerd, dus konden we niet naar school gaan.” De kans om hier te skiën was een complete verrassing voor haar.

Helaas konden niet alle kinderen uit het kamp mee. “We hebben maar genoeg materiaal voor enkele tientallen”, legt initiatiefnemer Urizar uit. “Bovendien was het al regelrechte nachtmerrie om voor deze groep kinderen toelating te krijgen om het vluchtelingenkamp te verlaten.”

Voor zijn eerste bezoek aan Penjwin was de 38-jarige Urizar ski-instructeur in de noordelijke Spaanse regio Navarra, waar jaarlijks zo’n vijfduizend schoolkinderen een weekje komen skiën in de Pyreneeën. Hij kon zijn werk verplaatsen naar Irak met de hulp van de Baskisch-Koerdische organisatie Tigris.

De inwoners van Penjwin en de overheid zijn blij met de eerste Iraakse skischool. Er is zelfs al een tweede gepland in Ranya, op 430 kilometer ten noordoosten van Bagdad.

Drie paar kousen

“Drie jaar geleden nodigde Tigris ons uit in de Pyreneeën om de mogelijkheden te bekijken van skiën als onderdeel van duurzame ontwikkeling”, vertelt Khalid Mohamad Qadir, nu nog hoofd van het jongerencentrum in Penwjin, maar op termijn de lokale coördinator voor Tigris.

“In de voorbije twee jaar heeft de skischool jonge Koerden opgeleid, die nu zelf een groeiend aantal bezoekers hier lesgeven. De meeste bezoekers zijn Koerden, maar recent waren er ook mensen uit Frankrijk en Nederland bij”, aldus Qadir.

Mohamed Ibrahim heeft zijn skilaarzen aangetrokken over drie paar kousen en is er klaar voor. De 13-jarige jongen uit Tirbespiye, 600 kilometer ten noordoosten van Damascus, glimlacht maar zegt dat niets hem kan doen vergeten wat hij in Syrië heeft beleefd.

“De jihadisten begonnen ons lastig te vallen en te vermoorden. Er was geen eten of brandstof. Dus zijn we bij de eerste gelegenheid gevlucht. Ik ben nog nooit zo bang geweest in mijn leven.”

Als de kinderen weer op de bus naar hun vluchtelingenkamp zitten, kan Urizar ontspannen. “Maar ik mag er niet aan denken dat deze kinderen opnieuw in die tenten moeten slapen. Ik hoop dat ze nog kunnen skiën, of andere activiteiten waardoor ze zich opnieuw kinds voelen – ook al is het maar voor een paar uur.”