Sudanese regering en SPLA ruimen explosieve erfenis op

Niemand weet goed hoeveel mijnen er tijdens de burgeroorlog in Sudan zijn gelegd. De regering houdt het bij een miljoen; SPLA-commandant Aleu Ayieny Aleu schat het aantal op 500.000 tot 2,5 miljoen. Hulporganisaties die zich met het ruimen van mijnen bezig houden, zeggen dat er in 21 van de 26 deelstaten van het land mijnen of blindgangers liggen. Ik heb veel mijnen gelegd, geeft Aleu toe, ik kan me niet herinneren hoeveel. Ik heb er spijt van. Ik dacht toen dat ze nuttig waren, maar ze hebben veel levens verwoest.

Er is nog geen onderzoek uitgevoerd naar het aantal slachtoffers dat al die springtuigen in Sudan hebben gemaakt, maar dat moet in de duizenden lopen. We weten dat er in sommige delen van Zuid-Sudan meer dan 3.000 mensen zijn gestorven na ongevallen met mijnen, weet Reuben Malek, programmacoördinator van het Sudan Landmine Information and Response Initiative (SLIRI). We hebben onze medewerkers er nu op uitgestuurd om de situatie in andere delen van het land in te schatten.

Zowel de regering van Sudan als de SPLA zijn officieel tegen het gebruik van landmijnen. Sudan tekende in 1997 de anti-Landmijnenconventie en ratificeerde de tekst vorig jaar. Sinds april dit jaar zou Sudan ook begonnen zijn met de concrete uitvoering van de bepalingen van de conventie. We hebben de conventie ondertekend en staan erachter, zegt Hassabo Abed El Haman, commissaris-generaal van de Sudanese commissie voor Humanitaire Hulp. Maar volgens actievoerders van de landmijnencampagne gebruikt het Sudanese leger nog altijd mijnen.

De rebellen van het SPLA tekenden in 2000 een verdrag dat ook niet-gouvernementele groepen de mogelijkheid biedt toe te treden tot de anti-Landmijnenconventie.

Tijdens de 21 jaar durende oorlog tussen de Sudanese regering en het SPLA maakten beide kampen kwistig gebruik van landmijnen. Het regeringsleger zette vooral antipersoonsmijnen in ter verdediging van de steden en kazernes die het kon veroveren, en om troepenbewegingen van de vijand te bemoeilijken. Het SPLA probeerde het leger met antitankmijnen vast te zetten in de steden en hoopte zo ook de bevoorrading van die troepen onmogelijk te maken.

Nu werken de experts van beide kampen samen om al die gevaarlijke ladingen onschadelijk te maken. Ze hebben elkaar gevonden in de Sudan Mine Action Strategy Formulation, waarin ook burgerorganisaties en donoren meewerken. Hulporganisaties zijn er al mee begonnen gevaarlijke zones af te bakenen en de bewoners van die gebieden te evacueren.

Het SPLA en de regering begonnen in 2002 aan vredesonderhandelingen. Een definitief vredesakkoord wordt binnen twee maanden verwacht. Dat akkoord zal uit verschillende overeenkomsten bestaan die aangeven hoe het toekomstige Sudan er zal uitzien. Ook de afspraken over het ruime van mijnen zullen deel uitmaken van het verdrag. (PD)