Schandalen in Braziliaanse Senaat brengen Lula in problemen

De voorbije weken stonden de kranten bol van de onthullingen over senaatsvoorzitter en ex-president Jose Sarney (1985-1990). De berichten gaan van geheime benoemingen tot onvoldoende gemotiveerde aankopen.
Sarney zou benoemingen geregeld hebben voor het huispersoneel van zijn dochter, zelf ook ex-senator, en voor zijn kleinzoon, die nu kredieten mag verstrekken aan het senaatspersoneel via een agentschap.
Sarney spreekt van een “mediacampagne om mij kapot te maken”. De oppositie eist zijn ontslag.
De berichten komen bovenop eerdere schandalen van senatoren die miljoenenvermogens niet gedeclareerd hebben, hun privileges misbruiken en vliegtuigtickets kochten voor vriendinnen, echtgenotes en minnaressen.

Verkiezingen

“Wat in de Senaat gebeurt, is een futuresmarkt”, zegt politiek analist Alexandre Cardoso van de universiteit Unieuro in Brasilia. “Op minder dan twee jaar van de verkiezingen zet het parlement niet in op vandaag maar op 2010.”
Sarney is leider van de Braziliaanse Democratische Beweging (PMDB). Volgens Cardoso probeert de oppositie diens alliantie met de Arbeiderspartij (PT) van president Luiz Inacio Lula da Silva te ondermijnen.
De Arbeiderspartij zit zonder meerderheid in de Senaat en heeft daarom de PMDB nodig omdat die wel een meerderheid heeft. Lula heeft Sarney ook nodig om zijn kandidate voor het presidentschap, Dilma Rousseff, van steun te voorzien in de staten waar de PMDB sterk staat, zegt María Celina D’Araujo van het Studie- en Documentatiecentrum voor Hedendaagse Geschiedenis van Brazilië van de Stichting Getulio Vargas (FGV).
Lula nam het heel nadrukkelijk op voor Sarney en minimaliseerde de beschuldigingen. De president botste daardoor met zijn eigen partij, die Lula’s steun aan Sarney graag iets minder uitgesproken zag.

Labyrint zonder uitgang

De PMDB van Sarney ontstond in de jaren 80 als een conglomeraat van regionale leiders. De partij wil geen presidenten leveren, maar door de grote vertegenwoordiging in het parlement is ze belangrijk voor iedereen die aan de macht wil komen, zegt analist Ricardo Ismael van de Pontificia Universidad Católica (PUC). Volgens Cardoso kan de PMDB daardoor voldoende druk uitoefenen om de ministeries te krijgen waar het meeste geld uitgegeven wordt, zoals Transport en Mijnen en Energie.
Lula bevindt zich daardoor in een labyrint zonder uitgang, zeggen zowel D’Araujo als Ismael. De kandidatuur van Roussef heeft de steun van een andere grote partij met een electorale machine nodig. “Als Lula Sarney niet verdedigt, dan gaat de PMDB wellicht een zeer hoge prijs vragen voor haar steun aan de PT, en Lula zou wel eens de gevangene van die partij kunnen worden”, zegt D’Araujo.
Ook op het internet keert de stemming zich steeds meer tegen Sarney. Op sociale netwerksites zoals Twitter en Facebook groeien de groepen die oproepen tot het ontslag van de voormalige president. Lula en zijn Arbeiderspartij dreigen daardoor ook bij de jonge Brazilianen krediet te verliezen, zegt Ismael.