Rode loper voor buitenlands kapitaal uitgerold

De EU stuurde de Cubaanse leider Fidel Castro enkele weken geleden een rapport van 15 pagina’s over de ettelijke horden die buitenlandse ondernemingen moeten nemen als ze willen investeren op het eiland. Eer de documenten van het handelsregister, het milieueffectenrapport, de werk- en migratievergunningen en alle mogelijke toelatingen rond zijn, is er een jaar voorbij, luidde het.

Die verzuchting viel blijkbaar niet in dovemansoren: eergisteren (vrijdag) verklaarde Ernesto Senti, de Cubaanse vice-minister voor Buitenlandse Investeringen, op een congres in Havana dat hij in volle strijd verwikkeld isom het tijdverlies terug te brengen tot aanvaardbare proporties. Als de regering een buitenlandse risico-investering goedkeurt, moet ze ervoor zorgen dat alles van bij het begin naar behoren geregeld is, zodat de participanten meteen vruchten kunnen plukken, aldus Senti.

De vice-minister deed een nieuw ‘ventanilla unica’ systeem uit de doeken, dat de installering van buitenlandse bedrijven moet versoepelen. Als ze een goedkeuring voor hun plannen op zak hebben, moeten de investeerders zich nog tot slechts één kantoor wenden om alle verplichte papierwerk te deponeren. Senti houdt de zakenwereld nog meer lekkers voor, zoals een tijdelijke vrijstelling van belastingen totdat de investeringen een return hebben gegenereerd. Dat wordt wel geval per geval bekeken. Buitenlanders zullen eventueel tot 100 procent kunnen investeren. Dat is onderhandelbaar. Wij zijn op zoek naar een evenwicht, verklaart Senti. Toerisme, energie, biotechnologie en suikerfabrikaten krijgen de hoogste prioriteit.

De regering weet best waarom ze het de buitenlandse investeerders naar de zin moet maken. De Cubaanse Centrale Bank stelde vorig jaar dat externe investeringen met kapitaal en technologie een complementaire rol speelden in ‘s lands ontwikkeling. Dat had een vermenigvuldigend effect op de concurrentiekracht, efficiëntie en modernisering van de andere sectoren, aldus een verklaring van de Centrale Bank.

De EU vraagt al lange tijd dat Cuba een betere rechtszekerheid en een betrouwbaar en transparant juridische kader beidt voor investeringen op het eiland. De praktische toepassing van sommige bepalingen van de economische wetgeving gebeurt niet consequent, en bevoordeelt sommige firma’s tegen andere, klaagden de Europese investeerders. Er is te vaak sprake van interventionisme, bedrijven zijn noodgedwongen vele intensiever bezig met het voldoen aan alle Cubaanse vereisten dan met hun productie. Ook het belastingsysteem kan volgens de EU beter.

Ongeveer alle sectoren van de Cubaanse socialistische economie zijn nu opengegooid, behalve defensie, gezondheidszorg, onderwijs en de detailhandel. Niettemin wordt op die domeinen vaak samengewerkt met partners met buitenlands kapitaal.

Cuba telt vandaag 412 joint ventures - waarvan 400 met deelname van de overheid - met kapitaal uit 46 landen. Bij de kopgroep horen Spanje, Canada, Italië, Frankrijk, Mexico en het Verenigd Koninkrijk. China en Duitsland staken inmiddels een tandje bij, zodat in totaal ongeveer 200 miljoen dollar werd binnengebracht. Ondertussen ondertekende Havana 62 bilaterale akkoorden voor de wederzijdse promotie en bescherming van investeringen, zeven andere omhelzen het schrappen van tolgrenzen.