Regering slikt zoveelste uitstel van Taliban-sympathisanten

De Pakistaanse overheid begon in maart met militaire operaties tegen Talibanstrijders op haar grondgebied, maar sloot op 25 april een akkoord met de opstandige stammen in zuidelijk Waziristan die ervan verdacht worden de Taliban onderdak te bieden. Ze deden dat op initiatief van plaatselijke parlementsleden, met de steun van de zes religieuze partijen die meer dan een derde van het Pakistaanse parlement controleren. De buitenlandse strijders zouden amnestie krijgen en op het grondgebied van de etnische minderheden kunnen blijven.

De deadline voor het overhandigen van de persoonsgegevens van buitenlanders werd vastgelegd op 30 april. Die dag kwam en ging. Nek Mohammad, de Afghaanse krijgsheer die nog steeds zijn loyaliteit aan Talibanleider Mullah Omar belijdt, onderhandelde nog wat en kreeg een nieuwe deadline: 7 mei. Ook die datum verstreek. Intussen bestaat alweer een nieuwe deadline: 14 mei. De buitenlandse strijders die met de Taliban sympathiseren en waarvan sommigen al-Quadaleden zouden zijn, aarzelen om hun gegevens en vooral hun foto’s door te geven. Het zou gaan om Oezbeken, Tsjetsjenen, Oeigoeren uit de Chinese regio van Xinjiang en mensen uit andere landen in Centraal-Azië en het Midden-Oosten. Zij vrezen dat Pakistan de gegevens zal doorgeven aan de Verenigde Staten en dat die ze op hun beurt zullen delen met de autoriteiten van hun landen van herkomst.

Ook aan de tweede voorwaarde werd niet voldaan: Pakistan kreeg alleen een mondelinge belofte van de stammenleiders dat de Taliban, al-Qaedaleden en anderen het Pakistaanse grondgebied niet zullen gebruiken voor aanvallen naar Afghanistan.

Intussen staat Islamabad onder enorme druk van de machthebbers in Afghanistan. De autoriteiten in Kaboel - van president Hamid Karzai and VS-ambassadeur Zalmay Khalilzade tot de plaatselijke Amerikaanse legercommandant - dringen erop aan dat Pakistan grootschalige militaire acties onderneemt tegen iedereen die de regio’s van de Pakistaanse stammen gebruikt als uitvalsbasis voor aanvallen op Afghanistan.

Pakistan bevindt zich in een uiterst complexe patsituatie. Sinds 11 september 2001 is de regering van president generaal Pervez Musharraf een trouwe bondgenoot van de VS. Musharraf predikt een moderne en gematigde islam in eigen land en daarbuiten. Hij staat ook op de moordlijst van al-Qaeda - hij overleefde al drie aanslagen. Maar tegelijk moet hij op het leger steunen, dat dertig jaar lang aan de kant van hardline-islamisten stond. Niemand weet hoeveel militairen sympathiseren met de Taliban, al-Quaeda of andere fundamentalisten. Het is de onbekende factor in de Pakistaanse politiek. Wat de opinie van de gewone man in de straat betreft, zou Pakistan intussen wel eens een van de meest anti-Amerikaanse landen ter wereld kunnen zijn.

Het militaire optreden van Pakistan tegen de Taliban werd eerder stopgezet omdat het leger teveel verliezen leed: 60 doden tegenover 40 slachtoffers bij de rebellen. Het risico op een algemene opstand van etnische minderheden werd ook te groot. Maar ook de strategie van akkoorden met de minderheden brengt voorlopig geen zoden aan de dijk.