Rebellen gestuit in opmars

Het veroverde terrein is moeilijk te behouden, president Taylor slaat terug. Zware gevechtshelikopters van het Liberiaanse leger toeren boven de grensstreek en bombarderen LURD-stellingen. De belangrijkste aanvoerroute van de rebellen vanuit Monrovia is afgesneden. Bovendien legde de marine van buurland Sierra Leone alle verdachte schepen - de rebellen worden ook over zee bewapend - aan de ketting.

Beducht voor het overslaan van gensters, hebben de autoriteiten van Sierra Leone de rebellen verboden de grens over te steken om daar te gaan foerageren, zoals ze dat vroeger deden. Onze troepen zijn gealarmeerd en zullen geen verplaatsing van het conflict naar Sierra Leone tolereren, zweert brigadier Sam Mboma, bevelhebber van het leger, dat zich aan de grens met Liberia heeft ontplooid.

De burgerbevolking aan de kant van Sierra Leone heeft er geen goed oog in. Zij vreest vroeg of laat toch het dorp te moeten verlaten - een helikopteraanval vorige zondagnacht vlakbij de grens deed al een honderdtal burgers vertrekken. Aan de Liberiaanse kant wil de bevolking weg uit de gevechtszone en riskeert een tocht door het gevaarlijke terrein om de grens met Sierra Leone of Guinee te bereiken.

Maar volgens welzijnswerkers beschouwen de LURD-strijders de bevolking als gijzelaars en beletten ze hun de grens over te steken, iets wat de rebellen tegenspreken. We houden hen niet tegen. Zij vertellen ons dat ze liever in Liberia blijven dan naar Sierra Leone te trekken, waar ze niet weten wat er zal gebeuren, zegt de LURD-veldcommandant.

De vluchtelingen die Sierra Leone toch bereiken via paadjes, spreken dat op hun beurt tegen. Zij willen weg, en snel. Het gaat om duizenden mensen, zegt Mary Gblah, een vluchtelinge die het deze week haalde. Enoch Ochalli, een ambtenaar van VN-Hoogcommissariaat voor de Vluchtelingen (UNHCR) bevestigt dat er onlangs zo’n 7.000 Liberiaanse vluchtelingen al dan niet officieel de grens met Sierra Leone zijn overgestoken. De vluchtelingen worden opgevangen in kampen verder richting binnenland - wat de vluchtelingen ook niet altijd zien zitten. Naar schatting houden in de grensstreek nog zo’n 12.000 vluchtelingen zich schuil, zonder enige steun of infrastructuur.

De onzekere situatie aan de grens genereert een resem andere onfrisse praktijken. Zo worden vluchtelingen makkelijk door ‘fixers’ overtuigd om voor een hongerloon in de diamantmijnen van het Pujehun-district te gaan werken. Velen gaan in op om het even welk aanbod. Het is moeilijk vat te krijgen op de situatie. De vluchtelingen zijn wanhopig en zouden alles doen om te overleven - zelfs als dat betekent dat ze hun kind naar de mijnen moeten sturen, zegt Germaine Bartiono, UNHCR-functionaris in Kenema, oostelijk Sierra Leone.

Waarnemers waarschuwen dat als het conflict niet de aandacht krijgt die het verdient, het de hele subregio kan ontwrichten en het geweld verspreiden.