Private kapitaalstroom naar ontwikkelingslanden droogt verder op

“De internationale markten blijven ontregeld en de perspectieven voor de ontwikkelingslanden zijn somber”, schrijven de experts van de Wereldbank in hun Global Finance Report 2009. Het rapport brengt de internationale kapitaalstromen in kaart.

Risico op nog grotere malaise

Ontwikkelingslanden zullen problemen krijgen hun schulden te herfinancieren, waarschuwt de Wereldbank. Ze zullen het tekort moeten bijpassen uit hun deviezenreserves of hulp vragen aan het Internationaal Monetair Fonds (IMF) of de Wereldbank. Als dat onvoldoende aarde aan de dijk zet, dreigen er voor veel landen afbetalingsproblemen en kunnen ook binnenlandse investeerders hun geld wegsluizen. Dat loopt dan uit op een nog veel grotere economische malaise.
Intussen loopt het begrotingstekort in veel rijke landen op. Die zullen hun belastingen moeten optrekken of nieuwe obligatieleningen moeten uitschrijven. Dat drijft de interestvoeten op, wat ook in de ontwikkelingslanden pijn zal doen.

Arme landen verstoken van hulp

De kans dat donorlanden in deze barre tijden hun hulp aan de ontwikkelingslanden gevoelig zullen optrekken, is volgens het rapport klein. In de meeste landen staat de begroting onder druk en de recessie vermindert de ontwikkelingsbijdrage van landen die mikken op een bepaald percentage van hun bruto binnenlands product. Het IMF verwacht ook dat alle donorlanden samen hun inspanningen dit jaar met ongeveer een derde zullen terugschroeven.
De rijke landen hebben in april samen met opkomende landen als India en China afgesproken het IMF en de ontwikkelingsbanken meer geld ter beschikking te stellen om landen in nood bij te staan. Maar in het rapport geeft de Wereldbank toe dat het leeuwendeel van dat geld naar opkomende landen en middeninkomenslanden zal gaan.

Sombere vooruitzichten

Het rapport doet de bezorgdheid toenemen dat arme ontwikkelingslanden jaren zullen nodig hebben om de gevolgen van de financiële crisis weg te werken. Samen met verscheidene VN-instellingen schat de Wereldbank dat de crisis tegen tegen eind dit jaar 200 miljoen mensen extra onder de armoedegrens van 2 dollar per dag kan duwen. En dit jaar stijgt het aantal wereldburgers dat chronisch honger lijdt waarschijnlijk tot meer dan een miljard.
De Bank schat dat de wereldeconomie dit jaar met 2,9 procent zal inkrimpen, na de matige groei van 1,9 procent vorig jaar. China en India blijven groeien, maar de overige ontwikkelingslanden kijken aan tegen een terugval van 1,6 procent. Het herstel zal langzaam gaan: voor volgend jaar zit er voor de wereldeconomie misschien een groei van 2 procent in, voor 2011 3,2 procent. De effecten van een relance sijpelen overigens maar langzaam door tot de bevolking, waardoor de gestegen werkloosheid nog lang een probleem zal blijven in de rijke landen en de ontwikkelingslanden die veel handel drijven met industrielanden. “De omstandigheden zullen aan een recessie blijven doen denken”, besluit de Wereldbank.
De blijvende onzekerheid rond de gezondheid van de banken in de rijke landen en bezorgdheid over de extra schulden die deze landen aangaan om hun economie te stimuleren, maken de vooruitzichten extra somber. “De nood om het bankensysteem te hervormen en de beperkingen op een expansief beleid die duidelijk worden in de hoge-inkomenslanden, houden een internationale relance tegen”, zegt Justin Lin, de chef-econoom van de Wereldbank.