Privaat leidingwater succes in Manilla

Manila Water is een joint venture van de Filipijnse Ayala Corporation met twee Amerikaanse firma’s en het Japanse Mitsubishi. In 1997 kreeg het bedrijf voor 25 jaar de infrastructuur en het beheer in handen van de watertoevoer en de riolering in het oosten van Manilla, een gebied waar vijf miljoen mensen wonen.
Een andere private watermaatschappij in Manilla, Maynilad Water Services, moest in 2004 door de overheid worden gered van het bankroet. Manila Water daarentegen doet het goed en wordt door de in Manilla gevestigde Aziatische Ontwikkelingsbank vaak aangehaald als voorbeeld voor de rest van Azië.
De succesformule van Manila Water berust op de samenwerking met lokale coöperaties, vaak in arme stadsdelen waar bewoners illegaal zijn neergestreken. “Vroeger zaten al deze mensen zonder werk”, zegt Romeo Escober, de voorzitter van de coöperatie van de sloppenwijk Alitaptap, terwijl hij wijst naar arbeiders die onderdelen maken voor de pijpleidingen van de watermaatschappij, “We zijn Manila Water erg dankbaar, want de negen arbeiders in onze coöperatie zorgen voor het levensonderhoud van 15 families.”
Omdat de meeste nederzettingen in de sloppenwijken illegaal zijn, konden ze vroeger geen aanspraak maken op de diensten van de openbare watermaatschappij. Ook Manila Water houdt zich liever aan de wet en besloot water te leveren tot vlak bij de sloppenwijk en een meter te installeren voor de hele buurt. Daarna is het aan de bewonersorganisatie om individuele leidingen aan te leggen en de tarieven te bepalen.
“Tegemoetkomen aan de noden van arme wijken is een van de onze prioriteiten”, zegt Tony Aquino, de baas van Manila Water. Hij wijst naar een kaart waar het overgrote deel van het oosten van de stad groen staat ingekleurd. In 1997 waren de meeste gebieden nog rood ingekleurd, omdat ze niet waren aangesloten op het waternet. “In 1997 was slechts 26 procent groen ingekleurd, nu is dat 98 procent”, zegt Aquino.
Manila Water doet systematisch beroep op lokale coöperaties die als onderaannemer werken. Het ondertekende onlangs een akkoord met de Moslim-Christelijke Ontwikkelingsorganisatie van Lupang (LAMCDC) voor een project om de bewoners van de paalwoningen op de Laguna de Bay, een zoetwatermeer ten oosten van Manilla, aan drinkwater te helpen. De coöperatie produceert onder meer onderdelen voor de waterleiding en voor de reclameborden van Manila Water.
De coöperatie telt intussen meer dan honderd leden, zes maanden nadat ze met Manila Water het contract voor de waterdistributie afsloot. De organisatie beheert tegoeden voor bijna een miljoen Filipijnse peso (16.000 euro) en verdeelt intussen ook water aan mensen die geen lid zijn van de coöperatie.
Toch zijn er ook mensen die kritiek hebben op die manier van werken. Jude Esguerra van de ngo Institute for Popular Democracy, vreest dat Manila Water de burgerorganisaties gebruikt om het water tot bij de allerarmsten te krijgen en de infrastructuur vervolgens overneemt zonder een vergoeding te betalen. “Wat we nodig hebben is een systeem waarbij de gemeenschappen de tarieven bepalen en deel hebben aan de winsten van de watermaatschappij”, zegt Esguerra.