Paraguayaanse ziekenhuizen uitgeteld door griep

Het is winter op het zuidelijk halfrond, de tijd van lopende neuzen. Maar door de uitzonderlijke lage temperaturen van de voorbije weken zijn er in Paraguay veel meer mensen ziek geworden dan normaal. Eind mei telde het Paraguayaanse ministerie van Gezondheid 2000 gevallen van acute infecties van de luchtwegen per week; twee weken later was dat aantal opgelopen tot 8000 per week. Dit jaar zijn er al 60.000 patiënten behandeld voor griep en longproblemen, een vijfde meer dan het totaal voor heel 2007.

Paraguay heeft niet genoeg artsen, verpleegsters en ziekenhuisbedden om al die zieken te helpen. Ook aan geneesmiddelen is er gebrek. Verscheidene ziekenhuizen hebben de mensen in hun buurt opgeroepen zich alleen in noodgevallen aan te melden. Patiënten liggen op de gangen of worden behandeld in het secretariaat of andere lokalen die daar helemaal niet voor bedoeld zijn.

Paraguay heeft amper zes artsen en 1,2 verpleegsters per 10.000 inwoners, veel minder dan de buurlanden. Omdat er veel kinderen ziek zijn, springt nu vooral het lage aantal kinderartsen in het oog. De regering geeft toe dat er 40 procent minder kinderartsen in de openbare gezondheidszorg werken dan eigenlijk nodig is. Het Ñemby-ziekenhuis in een buitenwijk van de hoofdstad Asunción kan maar één kinderarts per shift inzetten. Die ziet 200 tot 300 patiëntjes per dag. De Wereldgezondheidsorganisatie vindt 20 patiënten per dag een maximum om een goede behandeling te kunnen waarborgen.

“We proberen meer personeel aan te trekken”, zegt adjunct-minister van Gezondheidszorg Antonio Barrios. Hij heeft een maatregelen genomen om meer artsen van wacht in te schakelen in gezondheidscentra waar de nood het hoogst is. Maar Barrios geeft toe dat de lonen te laag zijn om artsen daarvoor warm te maken. In Paraguay verdient een kinderarts in een openbaar ziekenhuis gemiddeld twee miljoen guarani (320 euro) per maand.

Er zijn ook veel te weinig bedden. In intensive care voor kinderen hebben alle openbare ziekenhuizen in Paraguay samen maar 67 plaatsen; intensieve zorgen voor volwassenen is er met 32 bedden nog veel slechter aan toe. Een land met 6,7 miljoen inwoners heeft zeker twee keer meer plaatsen op intensieve zorgen nodig. Minister van Gezondheidszorg Óscar Martínez beloofde in 2006 60 extra bedden, maar daarvan zijn er nog maar 21 gerealiseerd.

Sociale noodtoestand

De nieuwe regering van Fernando Lugo die op 15 augustus wordt beëdigd, wil het beter doen. Esperanza Martínez, de toekomstige minister van Gezondheid, zegt dat ze meteen een “sociale noodtoestand” zal uitroepen.

Martínez is van plan het gezondheidssysteem grondig te hervormen. Door transparantere aanbestedingen en een beter voorraadbeheer kunnen volgens haar de kosten omlaag. Een doorgedreven decentralisatie kan ook geld uitsparen en voor een efficiënter beleid zorgen. In meer dan honderd arme streken komen er gezondheidsteams van een dokter en sociale werkers die dicht bij hun patiënten zullen gaan wonen en daardoor makelijker preventief kunnen werken en een betere kijk zullen krijgen op de wortels van gezondheidsproblemen.

De toekomstige minister wil ook de lonen van de artsen optrekken. Maar ze waarschuwt dat er tijd nodig is voor de veranderingen. “We lopen zestig jaar achterop en de gezondheidszorg wordt nog sterk bepaald door politiek favoritisme. We kunnen geen wonderen verwachten.”