Pakistan vecht tegen talibanisering

Strijders van de taliban veroverden ruim een week geleden het onverdedigde Dagar. De stad is cruciaal in de controle over de Bunervallei en het gelijknamige district in Noordwestelijke Grensprovincie. De taliban waren het district binnengevallen vanuit de aangrenzende Swatvallei, waar ze het al langer voor het zeggen hebben.
 
Onder druk van de VS besloot de Pakistaanse regering om op te trekken tegen de talibaneenheden. De komende dagen moet het leger de talibanmilitanten uit de rest van de vallei verdrijven. Of er daarna ook een offensief zal volgen tegen de taliban in Swat, is nog niet bekend. Volgens experts is dat nodig om de dreiging voor de aangrenzende gebieden weg te nemen. De VS hebben daar eerder al op aangedrongen bij president Asif Ali Zardari.
De taliban genieten behoorlijk wat sympathie bij de bevolking. Vooral in de berggebieden bij de grens met Afghanistan heerst er groot ongenoegen over het beleid van de Pakistaanse regering. De inwoners voelen zich in de steek gelaten door de politiek en het gerecht. Maar ook in de rest van het land zorgt de armoede en het gebrek aan perspectieven voor frustratie.

Snelle gerechtigheid

“De taliban beloven snelle gerechtigheid en herverdeling van de eigendommen”, analyseert politicoloog  Tariq Rahman, directeur van het Nationaal Instituut voor Pakistanstudies in Islamabad, in een publicatie op het internet. “Ik twijfel er niet aan dat ze gerechtelijke conflicten snel zullen oplossen, maar dat zal niet op een eerlijke manier gebeuren. Tegen uitspraken van de taliban op basis van de sharia is er ook geen beroep mogelijk.”
“Voor vrouwen is het natuurlijk nog erger, zij kunnen een normaal leven onder een talibanbeleid wel vergeten”, oordeelt Rahman.
Spelen zien de taliban als tijdverspilling. Kinderen en jongeren kunnen onder hun regime geen gewoon leven leiden. Ook hier zijn de grootste slachtoffers weer de meisjes, zij mogen zelfs niet naar school gaan. Op 15 januari moesten alle meisjesscholen in de Swatvallei de deuren sluiten. Scholen die het verbod naast zich neerlegden, werden in brand gestoken of in de lucht gejaagd.

Herverdeling van bezittingen

“Bij herverdeling van goederen moet je zeker niet denken aan een romantisch-linkse visie à la Marx of Engels”, legt Rahman uit. “De taliban zijn in Swat begonnen met de onteigening van landeigenaars, maar er is geen enkel bewijs van een evenredige verdeling van die rijkdommen.”
Inkomsten van de houtkap, mijnbouw en belastingen in de Swat-vallei komen volgens Rahman alleen de leiders van de militanten ten goede. De lokale bevolking slaat op de vlucht voor de taliban of sluit zich op in hun huizen. Rahman: “Onder talibanbewind neemt het aantal mensen dat onder de armoedegrens leeft alleen maar toe.”
Rahman zegt dat de steun voor de taliban minder groot is dan veel waarnemers vermoeden.