Overheid vraagt dat Japanners illegalen verklikken via internet

Hiermee komt de regering niet weg, zegt een woeste Sonoko Kawakami van Amnesty International Japan. Hij heeft het over de website getiteld ‘Informatie over buitenlanders die hun verblijf uitstellen’. De webstek, sinds 16 februari online, lanceert een oproep om immigranten te verklikken wiens visum vervallen is. Wie een ‘aangifte’ wil doen, kan de naam, de nationaliteit, het adres en het werk van de (vermeende) illegaal invullen, maar hoeft niets van zijn eigen identiteit prijs te geven.

De webpagina roept duidelijk op tot raciale discriminatie, zegt Kawakami. De site rangschikt buitenlanders zonder papieren als mensen die hun buren lastigvallen en voor angst zorgen. Deze site is weerzinwekkend en moet gesloten worden, vindt ook Miyoko Honda, de woordvoerder van de Vakbond voor Migrantenwerkers. Er wordt volledig voorbij gegaan aan het feit dat het werk van buitenlanders van vitaal belang is voor de Japanse economie.

Het ministerie van Justitie lijkt niet van plan om voor het protest te buigen. De website is een onderdeel van een strenger beleid tegen illegalen. Meer dan 70 procent van de naar schatting 250.000 illegalen in Japan komen het land binnen met kortlopende visa, zo schat de Japanse immigratiedienst. Het ministerie voert sinds kort strengere controles uit op studenten en vluchtelingen die politiek asiel aanvragen. Het heeft ook wetsontwerpen klaar om strengere straffen op te leggen voor illegale arbeiders. Buitenlanders die geen visum kunnen voorleggen, worden nu onmiddellijk het land uit gezet en komen er vanaf met een lichte boete. Als het aan het ministerie van Justitie ligt, komen er boetes tot 30.000 dollar en gevangenisstraffen tot drie jaar.

Volgens een ambtenaar die anoniem wil blijven, maakt de website enkel deel uit van een informatieproject. We gaan de informatie niet gebruiken om illegalen te arresteren, zegt hij. In 2002 gaven zo’n 75.000 Japanners al tips over illegalen via de telefoon en e-mail. De website moet die informatie stroomlijnen, zegt de bron. Kawakami van Amnesty staat perplex van die uitleg: De immigratiediensten zijn zich eenvoudig niet bewust van het soort van xenofobie dat dergelijke sites voeden.

De twee jaar oude Vakbond voor Migrantenwerkers benadrukt dat de illegale arbeiders (vooral Aziaten en Afrikanen) meestal jobs doen die Japanners te vuil of te gevaarlijk vinden. In plaats van discriminerende sites te maken, zou de regering beter erkennen dat illegale arbeiders vaak hard werken en belastingen betalen, zegt Honda. Uit onderzoek blijkt dat illegale werkkrachten gemiddeld de helft verdienen van hun Japanse collega’s en dat het met hun huisvesting vaak pover gesteld is. Als ze het slachtoffer van een werkongeval worden, zijn ze een vogel voor de kat, zegt Honda. Onlangs moesten we een man uit Bangladesh verdedigen die zijn rug brak toen zijn baas hem per ongeluk doorboorde met een vorklift. De baas weigerde hem aanvankelijk naar het hospitaal te voeren, maar uiteindelijk hebben we hem zover kunnen krijgen om een schadevergoeding te betalen.