Oorlog bereikt steeds vaker het klaslokaal

In het rapport Schools and Armed Conflict is gekeken naar binnenlandse regelgeving op het gebied van onderwijs en conflicten in 56 landen. Drie wetgevingsterreinen werden onderzocht: bescherming van burgerlijke objecten (inclusief gebouwen en infrastructuur), bescherming van onderwijsinstellingen en bescherming van scholen tegen gebruik door gewapende groepen - zowel overheidstroepen als andere groepen.

Ook is ingegaan op de gevolgen van de aanvallen op scholen, zoals het ontwrichten van het leven van leerlingen en docenten, fysiek en verbaal geweld tegen leerlingen en psychologische effecten zoals trauma’s en angsten.
 
“Er wordt niet alleen een gebouw vernield”, licht Bede Sheppard, onderzoeker van Human Rights Watch, toe. “Het is ook een aanval op het recht op onderwijs van een kind.”

Uitval

Als een school wordt bezet of verwoest, neemt de uitval van leerlingen toe. Ook gaan minder leerlingen over naar hogere klassen. Als vaak van locatie gewisseld moet worden, maakt dat het onderwijs minder toegankelijk. “Dat kan gevolgen hebben voor een hele generatie”, zegt Sheppard.

Het VN-Kinderfonds Unicef werkt met HRW samen om aandacht te vragen voor de kwestie, zegt Jordan Naidoo, onderwijsadviseur bij het VN-Kinderfonds Unicef. “In veel landen zijn scholen het centrum van de gemeenschap”, zegt Naidoo. “Niet alleen de kinderen lijden schade als de school er niet meer is, het hele dorp wordt erdoor geraakt.”

Indoctrinatie

Gewapende groepen kunnen verschillende motieven hebben om scholen aan te vallen. In Thailand vielen Malai-moslims bijvoorbeeld scholen aan omdat kinderen daar volgens hen geïndoctrineerd werden door de boeddhistische overheid.
 
In India zien maoïstische strijders scholen eenvoudigweg als gemakkelijk doelwit: ze worden meestal ‘s nachts niet bewaakt en een aanslag leidt tot veel publiciteit.

“Soms staan scholen ook voor stabiliteit”, zegt Naidoo. “Ze kunnen onderdeel zijn van het establishment en om die reden aangevallen worden.”

Veilige plek

Niet-gouvernementele organisatie spelen een belangrijke rol bij het beperken van de schade als het onderwijs stil komt te liggen door conflicten. Ze kunnen in gesprek gaan met de gewapende groepen en zorgen voor noodonderwijs voor kinderen, zegt Sheppard. 
 
“School biedt kinderen die beschadigd zijn door conflicten vaak een veilige plek”, voegt  Naidoo eraan toe. “Onderwijs helpt hen om te gaan met trauma’s en andere psychologische problemen waar ze mee te maken krijgen.”