Ontwikkelingslanden weer in het defensief in handelsonderhandelingen

De Amerikanen en Europeanen willen voor nijverheidsgoederen importtarieven van minder dan tien procent gaan hanteren, als de ontwikkelingslanden hun tarieven laten zakken tot minder dan 15 procent. Voor de arme landen is dat een veel grotere stap dan voor de rijke, maar dat is de prijs voor toegevingen op het vlak van de handel in landbouwproducten van de kant van de industrielanden. Het voorstel werd dit weekend onder meer besproken in bilaterale onderhandelingen tussen de VS, de EU, India en Brazilië in Londen en Genève.
De zogenaamde “Zwitserse formule”, waarbij hoge tarieven meer worden afgetopt dan lage, doet de industrielanden nauwelijks pijn. De voorbije decennia hebben ze hun invoertarieven voor nijverheidsgoederen al tot een gemiddelde van 6 procent laten zakken. Ze moeten alleen de overblijvende hoge tarieven aftoppen. De ontwikkelingslanden hanteren tarieven van gemiddeld 30 procent en moeten dus veel dieper snijden.
“De industrielanden moeten 23 tot 25 procent inleveren, maar de ontwikkelingslanden 60 tot 70 procent”, zegt Faizel Ismail, de Zuid-Afrikaanse vertegenwoordiger bij de Wereldhandelsorganisatie (WHO). “Dat is totaal oneerlijk en onevenwichtig en het staat in geen verhouding tot de voordelen die de ontwikkelingslanden op andere vlakken zouden genieten”. Volgens Ismail zou de regeling neerkomen op een verlies aan werkgelegenheid in de ontwikkelingslanden.
Zuid-Afrika coördineert de NAMA11, een coalitie van ontwikkelingslanden in de WHO die gemeenschappelijke standpunten innemen over markttoegang buiten de landbouwsector. Tot de groep behoren zwaargewichten als Brazilië, Argentinië en India.
Peter Mandelson, de centrale onderhandelaar van de EU, vindt dat de toegeving die de Zwitserse formule vraagt van de ontwikkelingslanden, in evenwicht is met de zware inspanningen die van Europa gevraagd worden om de subsidies en de invoertarieven in de landbouwsector te verminderen. Op dat vlak zijn de ontwikkelingslanden vragende partij.
Ook de VS maken zich sterk voor het 10/15-voorstel.
Veel ontwikkelingslanden vinden dat de VS en de EU voorbijgaan aan de afspraak dat de Doha-ronde bijzondere aandacht zou besteden aan de problemen van ontwikkelingslanden. De Doha-ronde, de huidige ronde van internationale handelsonderhandelingen die in 2001 gelanceerd werd in de hoofdstad van Qatar, wordt daarom soms ook ‘ontwikkelingsronde’ genoemd.
De EU en de VS hebben nog niet duidelijk gemaakt hoe diep ze willen snijden in hun landbouwsubsidies, het meest controversiële aspect van de Doha-ronde. De Amerikaanse en Europese onderhandelaars willen eerst een akkoord over de tarieven voor nijverheidsgoederen.
Volgens Sam Laird, een adviseur op het vlak van handel in nijverheidsgoederen bij de VN-Conferentie voor Handel en Ontwikkeling, is er een evenwichtiger voorstel nodig dat arme landen de tijd geeft hun tarieven te verminderen zonder hun ontwikkeling in gevaar te brengen.
Als de Zwitserse formule de leidraad blijft, moeten de industrielanden hun tarieven eerder onder 5 procent doen zakken, terwijl voor ontwikkelingslanden een bovengrens van 25 procent zou moeten gelden, vind de Pakistaanse ambassadeur bij de WHO, Manzoor Ahmad.