Onenigheid over overgangsbestuur voor Liberia

Volgens het omstreden voorstel zou Liberia zeker twee jaar door een hoge
VN-diplomaat worden bestuurd, met een mandaat van de Veiligheidsraad.
Internationale donors zouden de operatie financieren, terwijl een
VN-vredesmacht voor orde en veiligheid zou zorgen. De VN deden onder meer
ervaring op met een dergelijke aanpak in Oost-Timor, dat in 1999
onafhankelijk werd van Indonesië en de moeilijke overgang enkel met de hulp
van de VN kon bolwerken.

Experts zijn het erover eens dat ook Liberia nog een hele tijd hulp nodig
heeft om er weer een geregelde samenleving wortel te laten schieten. Jacques
Klein, de speciale vertegenwoordiger van de VN in Liberia, stelt dat vrije
en eerlijke verkiezingen ten vroegste binnen 18 maanden mogelijk zijn. Klein
is één van de voorstanders van een overgangsbestuur dat door de VN wordt
geleid. Volgens hem zijn er veel goede Liberiaanse ambtenaren die deel
zouden willen uitmaken van een zakenkabinet, maar kan de leiding over een
dergelijk bestuur in een beginfase het best in handen gegeven worden van de
VN.

Niet iedereen deelt die mening. Liberia heeft een VN-vredesmacht nodig en
de VN kunnen naast de Afrikaanse Unie een belangrijke rol spelen door
nationale verzoening en onderhandelingen over het toekomstige bestuur van
het land mogelijk te maken, maar de Liberianen moeten het heft in handen
hebben, stelt Bill Fletcher, de voorzitter van het TransAfrica Forum.

Voor de VN is een belangrijke taak weggelegd op het vlak van hulpverlening
en het herstel van het vertrouwen in de overheid, gelooft Gabriel Odima, de
voorzitter van het Africa Centre for Peace and Democracy. Maar de
oprichting van een mandaatgebied is geen antwoord op de crisis in Liberia.
Odima vindt dat de internationale gemeenschap de Liberiaanse bevolking moet
helpen meteen een overgangsregering te vormen.

Daniel Volman van het African Security Research Project pleit dan weer
resoluut voor de mandaatoplossing. Een VN-bestuur biedt op lange termijn de
beste garanties dat de demilitarisering, de ontwikkelingshulp en het herstel
van de democratie waar het land nood aan heeft, volgehouden worden en
voldoende middelen krijgen. Volgens Volman is een VN-bestuur
waarschijnlijk ook aanvaardbaar voor alle gewapende groepen in het land
als dat bestuur niet financieel gekortwiekt wordt en kan terugvallen op een
voldoende sterke vredesmacht.

Expert schatten dat er in Liberia een vredesmacht van 15.000 voldoende
bewapende en goed opgeleide manschappen nodig is om de gewapende groepen uit
elkaar te houden en aan te zetten tot ontwapening. Alleen kunnen de troepen
van de Economische Gemeenschap van West-Afrikanse Staten (Ecowas) die nu in
het land zijn die taak waarschijnlijk niet aan. Amerikaanse troepen bieden
momenteel ondersteuning, maar die interventie blijft beperkt tot de
hoofdstad Monrovia. De VN-Veiligheidsraad zal waarschijnlijk nog deze maand
een VN-vredesmacht voor Liberia oprichten die de taak van de Ecowas-troepen
zal overnemen. Naar alle verwachting zullen de meeste Ecowas-soldaten in
Liberia in die nieuwe vredesmacht worden opgenomen. De vraag is of er ook
genoeg goed uitgeruste troepen uit industrielanden voor de vredesoperatie
kunnen worden gewonnen.

In de burgeroorlogen die Liberia de afgelopen 14 jaar teisterden, zijn naar
schatting 250.000 mensen omgekomen. Momenteel is er een wankel bestand
tussen de regeringstroepen en de rebellen die al een deel van Monrovia
hadden veroverd. Het vertrek van president Charles Taylor maakte vorige week
de weg vrij voor een politieke oplossing van het conflict.



Xml=3

REF.: AF IP