Oegandese vrouwen zwanger door tekort aan contraceptiva

Depo-Provera is een prikpil, een maandelijkse injectie die ervoor zorgt dat een vrouw niet zwanger wordt. In Oeganda is het een van de meest gebruikte contraceptiva. Toen de dosissen Depo-Provera in het lokale gezondheidscentrum op waren, besloot Bernadette Asiimwe te betalen voor de prikpil en stapte ze naar de organisatie voor familieplanning Reproductieve Gezondheid Oeganda. Daar werd vastgesteld dat het al te laat was.

Huiselijk geweld

Volgens Donata Muhezera, consulent van Reproductieve Gezondheid Oeganda, is dit een veel voorkomend probleem: “De voorraden van de meest gebruikte contraceptiva zijn geregeld uitgeput. De moeders komen dan bij ons aankloppen, maar vaak is het dan te laat. Dan kunnen we niets anders doen dan ze voldoende informatie geven over de zwangerschap en ze naar huis terug sturen.”

Volgens Muhereza zijn de moeders bij thuiskomst vaak het slachtoffer van huiselijk geweld. “Je ziet vaak dat de mannen agressief worden wanneer ze te weten komen dat hun vrouw ongewenst zwanger is geworden. Soms mishandelen ze hun vrouwen. Uiteindelijk zoeken de vrouwen hun toevlucht tot een amateuristisch uitgevoerde abortus.” Volgens een studie van het Amerikaanse Guttmacher-instituut werden van 2003 tot 2005 bijna 300.000 abortussen gepleegd in Oeganda.

Een gezondheidswerker in het Kabooba-gezondheidscentrum beaamt het verhaal. Volgens deze bron, die verkoos om anoniem te blijven, zijn de voorraden van de drie meest gebruikte contraceptiva al twee maanden uitgeput. “We geven de vrouwen condooms mee naar huis en we vertellen hen dat ze hun echtgenoot moeten overtuigen die te gebruiken. Maar sommige vrouwen kunnen dat niet, en dan worden ze zwanger”, vertelt de gezondheidswerker.

Volgens Kaguna Amoti, de bevoegde ambtenaar voor gezondheid in het district, is het probleem echter niet wijdverspreid. “We kennen het probleem, maar het gaat zeker niet om alle contraceptiva. Onze consulenten raden andere middelen aan tot wanneer we de voorraden hebben aangevuld.”

Te weinig geld voor familieplanning

Toegang tot contraceptiva is één van de VN-millenniumdoelstellingen voor Oeganda, maar voorlopig laat de situatie nog te wensen over. Volgens een nationale gezondheidsstudie uit 2006 heeft 41 procent van de vrouwen geen toegang tot contraceptiva. Oegandees gezondheidsexpert Moses Muwonge vertelt dat de regering zich niet hard genoeg ingespannen heeft waardoor er nu tekorten ontstaan in de openbare ziekenhuizen. Volgens Muwonge werd in het voorbije jaar slechts 420.000 euro toegewezen aan het project familieplanning.

Maar Kenya Mugisha, directeur-generaal van het Oegandese ministerie voor Gezondheidsdiensten wijst met een beschuldigende vinger naar de districten, die volgens hem zelf verantwoordelijk zijn voor de tekorten. “Het geld wordt naar de districten gestuurd, en daarna wordt door de districten zelf besloten hoe het gebruikt zal worden. Contraceptiva staan te laag op hun lijstje prioriteiten.”

Mugisha legt uit dat zijn ministerie een nieuwe strategie heeft ontworpen om familieplanning op het platteland te stimuleren.

In Oeganda leeft 51 procent van de populatie verder dan 5 kilometer van het dichtstbijzijnde gezondheidscentrum.