Oegandese parlementsleden eisen inzage in oliecontracten

Verschillende maatschappelijke organisaties en ambtenaren hebben hun bezorgdheid geuit over de eerlijkheid van de contracten, nadat uitlekte dat president Yoweri Museveni directe gesprekken had met investeerders zonder dat daarbij overheidsdiensten aanwezig waren.
John Arimpa Kigyagi, een lid van de parlementscommissie Natuurlijke Rijkdommen, zegt dat de commissie eind februari wel een akkoord met Tullow Oil kon inkijken, maar dat ze geen details mogen geven aan de bevolking of aan de rest van het parlement. Zestig parlementsleden zijn daarom een petitie gestart om de regering onder druk te zetten.

Winstverdeling

De ontdekking van olie in Oeganda werkte als een magneet op grote internationale oliemaatschappijen als het Italiaanse Eni Spa, het Amerikaanse Exxon Mobil, het Franse Total en de Chinese Nationale Oliemaatschappij. Oeganda beschikt zelf niet over de middelen om de olie te ontginnen en ging daarom op zoek naar een samenwerkingsverband met oliemaatschappijen. In de akkoorden staan onder meer bepaald hoe de inkomsten verdeeld zullen worden.
De bedrijven zullen een olieraffinaderij bouwen in Oeganda en een oliepijpleiding aanleggen naar de Indische Oceaan. Die moeten het land toelaten om de naar schatting twee miljard vaten ruwe olie internationaal te verkopen.
De petitie is niet het eerste protest tegen de oliecontracten. Eind vorig jaar trokken al twee journalisten met steun van mensenrechtenorganisaties naar de rechtbank om de publicatie van het akkoord met Tullow Oil te eisen. Begin februari oordeelde de rechtbank echter dat ze niet voldoende konden aantonen dat die publicatie in het belang van alle Oegandezen was.
De regering van haar kant benadrukt keer op keer dat de contracten zeer voordelig zijn voor Oeganda, maar dat ze de details liever geheim houdt uit veiligheidsoverwegingen. Minister van Energie en Mineralen Hilary Onek benadrukt dat Oeganda mooie contracten uit de wacht gesleept heeft, maar dat een publicatie van de akkoorden tegenstrijdig is met clausules uit de contracten. Het vrijgeven van de informatie zou bovendien nieuwe investeerders kunnen afschrikken.

Achterkamertjes

Maatschappelijke organisaties zijn niet tevreden met die uitleg. Moses Ndifuna van de mensenrechtenorganisatie Hurinet ziet het feit dat Museveni direct betrokken was bij de onderhandelingen als een slecht teken. “Het parlement is er niet bij betrokken, en het Oegandees Investeringsagentschap ook niet. Wie moet ingrijpen als het verkeerd uitdraait?”
Volgens Dickens Kamugisha van het Afrikaans Instituut voor Energiebeleid zijn de contracten mogelijk gebrekkig en wil de regering ze daarom niet publiceren. “Zoals in veel Afrikaanse landen wordt er in achterkamertjes onderhandeld tussen de oliegiganten en de regering om de burgers in het ootje te nemen. De Oegandese geheimzinnigheid over de contracten is erg verdacht.”