Oeganda ziet nieuwe toekomst voor ‘groene’ lijkwades

De grondstof voor olubugo is de bast van de ficus natalensis. De boom kan verscheiden keren per jaar ontschorst worden zonder schade te ondervinden. Uit de bast wordt een leerachtig textiel gemaakt, dat traditioneel verwerkt wordt tot kleding en lijkwades.
Olubugo werd in de 19de eeuw verdrongen door het goedkopere katoen dat Arabische handelaars naar Oeganda brachten. Maar nu is het natuurproduct aan een remonte bezig. Er zijn ook al bedspreien, tafellinnen, jassen, tassen en hoeden te krijgen uit het unieke materiaal.

Export

Oegandese producenten exporteren die nieuwigheden naar Duitsland, Japan, Australië, de VS en Canada, allemaal landen waar behoorlijk wat Oegandese migranten leven. Er is ook veel vraag vanuit Kenia. Handelaars daar verwerken olubugo in producten die ook voor Europa en de VS bestemd zijn.
Volgens Vincent Musubire, de voorzitter van de Vereniging voor Plattelandsontwikkeling van Mwangwe, kan er nog veel meer verdiend worden met olubugo. Zijn organisatie probeert producenten ervan te doordringen dat ze hun afzetkansen vergroten door meer te investeren in hun producten. “De toeristen zijn er weg van. We moeten er alleen voor zorgen dat de producten beantwoorden aan internationale normen. Daarom laten we zaak niet alleen over aan de producenten in de dorpen. We halen er getalenteerde jonge ontwerpers bij.”
De Japanese ontwikkelingssamenwerking steunt de export van olubugo naar Japan. Japanse vrijwilligers helpen de producenten bij de kwaliteitsverbetering.

Afbreekbaar

Musubire ziet ook een toekomst voor olubugo in de verpakkingsindustrie. “Het is een uniek materiaal, want het is afbreekbaar in de natuur.” Olubugo is niet goedkoop en er is wel meer natuurvriendelijk verpakkingsmateriaal op de markt, maar toch gebruiken Keniaanse exporteurs het product al voor zendingen die naar de Europese Unie gaan.
Oeganda moet wel een tandje bijsteken om het natuurproduct echt te doen doorbreken, vindt Nuwa Wamala Nyanzi, een kunstenaar die een winkel met traditionele ambachtsproducten uitbaat in Kampala. “De vraag zou stijgen als leiders als president Yoweri Museveni hoeden uit olubugo zouden dragen. Nu wordt de marketing overgelaten aan privé-personen, die niet zoveel invloed hebben.”
Volgens Nyanzi hebben ook almaar minder mensen de kennis in huis om de boombast te verwerken tot olubugo van een superieure kwaliteit. Veel ambachtslui zijn gestorven zonder hun vaardigheden over te dragen.
Handelaars mopperen verder dat hun regering geen geld veil heeft voor marketingcampagnes en te weinig onderneemt om de productie en de afzet te stroomlijnen. Daar leidt de hele ambachtelijke sector onder. De exportcijfers blijven dan ook voorlopig erg bescheiden.