Oaxaca: Paramilitairen beschieten een internationaal hulpkonvooi

De dode activisten zijn Alberta “Bety” Cariño, de directrice van CACTUS (center for community support working together), en Jury Jaakkola, een Fin die de karavaan als waarnemer opvolgde.  Verschillende mensen raakten gewond en andere vluchtten de jungle in, achterna gezeten door de paramilitairen. 
Martin Sautan, de Belgische vredesactivist die als waarnemer meereisde met het konvooi,  was een dag vermist, maar heeft na een tocht door de jungle een veilig onderkomen gevonden.
David Casinori, een Italiaanse vrijwilliger vertelt via mail hoe het konvooi op weg was naar de gemeenschap van San Juan Coppala. Dit stadje in de zuidelijke Mexicaanse staat Oaxaca was al gedurende  weken van de buitenwereld afgesloten door een blokkade van paramilitairen die gelinkt worden aan Union Bienestar Social Guerrilleros (UBISORT), een vereniging die de gouverneur Ulises steunt. 
De karavaan had dekens, medicijnen en voedsel mee voor de lokale gemeenschap.  Vlak buiten het dorpje La Sabana, dat gecontroleerd wordt door UBISORT vond de karavaan een blokkade van rotsblokken op de weg. Toen de wagens rechtsomkeert maakten, werden ze beschoten vanuit de struiken. 
Casinori: “We sprongen voor dekking, en toen het mogelijk was zijn we de bossen ingerend, mensen klauterden uit de ramen van de wagens, anderen verscholen zich achter de portieren.  Voor mijn Finse vriend was vluchten niet meer mogelijk, en een Mexicaanse vrouw werd in de rug geschoten. Sommige mensen werden gearresteerd door de paramilitairen en bedreigd, geslagen en bestolen, maar werden later vrijgelaten.  Na een lange tocht door de jungle bereikten we kleinere dorpjes en nu ben ik op een veilige plaats samen met de andere leden van de karavaan.”

De wortels van het conflict

De wortels van dit incident liggen in de volkspstand in Oaxaca in 2006, toen de politie in de hoofdstad het vuur opende op een staking van leraren.  De gouverneur van Oaxaca, Ulises Ruiz Ortiz, werd door de bevolking verantwoordelijk gehouden voor de doden, en algauw werden overheid en politie geweldloos verdreven uit Oaxaca. 
Tachtig dagen lang werden, onder de opvallende leiding van vrouwen, de radio, de tv, de gebouwen van de overheid, en de administratie van Oaxaca overgenomen door de bevolking die zich verenigde in de Assamblea Popular de los Pueblos de Oaxaca (APPO).  Na tachtig dagen werden militairen de stad ingestuurd om de opstand neer te slaan. Hierbij werd de Amerikaanse journalist Brad Will door paramilitairen doodgeschoten.
Sindsdien zijn er nog hier en daar kleine gemeenschappen die zich onafhankelijk en autonoom verklaren, maar die staan onder zware druk van paramilitaire groeperingen zoals UBISORT die de toegang tot die dorpen blokkeren. 

Bedreigingen voor de karavaan

De leider van UBISORT, Rufino Juaréz Hernandez, had de pers al verteld dat de situatie in de regio onzeker is en dat zijn organisatie niet kon instaan ‘wat er zou gebeuren’ met de karavaan.  Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat de organisatie die de ganse regio controleert geen weet heeft van veertig gewapende mannen op zijn gebied.
De overheid in Oaxaca claimt niet op de hoogte geweest te zijn van de karavaan en dus ook niet verantwoordelijk te zijn voor dit incident.  Woordvoerders van APPO vrezen dat de overheid dit incident zal aangrijpen om de regio verder te militariseren, wat nog meer paramilitaire aanwezigheid en repressie zou betekenen.