Nieuwe Peruaanse president erg vaag over beloofde hervormingen

Humala, een voormalige legercommandant, won op 5 juni de tweede ronde van de presidentsverkiezingen tegen Keiko Fujimori, dochter van voormalig president Alberto Fujimori. Humala scoorde vooral goed op het platteland, waar de meest achtergestelde Peruanen wonen.

Minder armoede

Volgens analisten hadden de Peruanen de keuze tussen de voortzetting van een neoliberaal economisch model en economische hervormingen die de kloof met de armste Peruanen moeten dichten. Met zijn plannen doet hij aan het socialisme van Venezolaanse president Hugo Chávez denken maar tot verbazing van zijn tegenstanders kondigde hij gisteren geen nationalistische of populistische maatregelen aan. Hij bleef zeer vaag en had het alleen over de groei van de economie naar een proces van sociale inclusie.

Humala’s voorganger, Alan García, kon de armoede slechts in beperkte mate terugdringen. Vorig jaar was 31,3 procent van de 28 miljoen Peruanen arm, 3,5 procent minder dan het jaar voordien. Volgens experts een bescheiden vooruitgang, die in contrast staat tot de sterke economische groei, 8,8 procent in 2010.
In sommige regio’s, vooral in de Andes en het Amazonegebied, is de grote meerderheid van de bevolking nog arm, in Huancavelica en Apurimac bijvoorbeeld respectievelijk 66,1 en 63,1 procent.

Gewelddadige conflicten

Bovendien gaan veel sociale conflicten met geweld gepaard. In juni alleen al waren er meer dan honderd gewelddadige conflicten in het hele land, volgens de nationale ombudsdienst.

De katholieke priester Marco Arana, expert in sociale en ecologische thema’s en directeur van de ngo Grufides, betreurt dat Humala gisteren niet heeft duidelijk gemaakt hoe hij die conflicten gaat aanpakken. “In de toespraak van de president is ook niets gezegd over het raadplegen van inheemse volken over het gebruik van hun grondgebied, ook al is daar nu wetsvoorstel over in het parlement. Het is zorgwekkend dat hij daar niets over zegt omdat verschillende conflicten precies ontstaan doordat projecten gelanceerd worden zonder rekening te houden met inheemse volken.”

Een van de weinige concrete maatregelen die Humala gisteren voorstelde, was een uitbreiding van het Nationale Programma voor Rechtstreekse Steun aan de Armsten. In dat programma zit onder meer een maandelijkse uitkering, vooral voor zwangere vrouwen en gezinnen met jonge kinderen. Maar critici wijzen erop dat het programma niet efficiënt wordt uitgevoerd en dat meer dan 20.000 arme gezinnen de laatste vier jaar niet het bedrag hebben gekregen dat hen toekwam.

Belasting op mijnbedrijven

Tijdens zijn verkiezingscampagne had Humala ook een belasting op buitensporige winsten van mijnbedrijven aangekondigd, een van de hefbomen om sociale programma’s te financieren en de nationale economie te consolideren. Maar ook daarover zweeg Humala gisteren. “Ook al zei hij dat de eerste minister elk van deze voorstellen zal uitwerken, hij had de belasting op buitensporige winsten van mijnbedrijven kunnen vermelden, omdat daar erg wordt naar uitgekeken”, zegt Julia Cuadros, mijnexpert van de ngo Cooperación.

De ceremonie gisteren werd bijgewoond door de presidenten Rafael Correa van Ecuador, Sebastián Piñera van Chili, Dilma Rousseff van Brazilië, Evo Morales van Bolivia, Cristina Fernández van Argentinië, Juan Manuel Santos van Colombia, en José Mujica van Uruguay. Hugo Chávez herstelt nog van kanker en kon niet aanwezig zijn.