Na de droogteramp, nu de subsidieplaag

Zeventien van de 31 Mexicaanse deelstaten hebben met uitzonderlijke droogte
af te rekenen. De Nationale Boerenfederatie (CNC) schat dat de oogst op
ongeveer één derde van de ingezaaide akkers in het land helemaal verloren
is.

Maar bovenop die moeilijke situatie komt nu ook nog eens de nieuwe
scheeftrekking in de concurrentieverhoudingen die de op 13 mei aangekondigde
subsidieverhoging in de VS zal veroorzaken. Dankzij die verhoging zullen de
Amerikaanse boeren de komende 10 jaar op 170 à 190 miljard dollar
staatssteun kunnen rekenen. De Mexicaanse overheid stelt daar maar 3 miljard
dollar per jaar tegenover, al telt Mexico veel meer boeren dan de VS en
hebben die boeren ook veel meer nood aan hulp. Ongeveer een vierde van de
Mexicaanse actieve bevolking werkt in de landbouw, tegenover maar drie
procent in de VS. Veel Mexicaanse boeren kunnen nauwelijks investeren:
driekwart van de extreme armoede in het land is geconcentreerd op het
platteland. Mexicaanse boeren verdienen bijna een derde minder dan de ook al
niet vetbetaalde arbeiders in sectoren als de bouwnijverheid.

Volgens CNC-leider Eladio Marcos was het voor Mexicaanse boeren al heel
moeilijk om de concurrentie aan te gaan met de landbouwers in de VS, maar
wordt dat nu helemaal onmogelijk. De mogelijkheden om de eigen landbouwmarkt
dan maar af te schermen, zijn erg beperkt. Mexico en de VS hebben samen met
Canada het Noord-Amerikaans Vrijhandelsverdrag (NAFTA) ondertekend, en
daarin staat onder meer dat de lidstaten onderling tegen 2003 bijna alle
heffingen op de invoer van landbouwproducten moeten schrappen. Amper een
maand geleden hadden de VS en Mexico daartoe een bilaterale commissie
opgericht. Over subsidies wordt niet gerept in het NAFTA-verdrag.

De Mexicaanse regering van president Vicente Fox spaart haar kritiek op de
nieuwe subsidieregeling in de VS niet. Maar de oplossing is niet dat wij nu
ook subsidies zouden gaan verlenen - de VS moeten hun steun schrapen, zegt
minister van Economie Ernesto Derbez.

De CNC heeft de regering en het Mexicaanse parlement opgeroepen de
landbouwhoofdstukken in het NAFTA-verdrag te herzien. Argumenten voor die
eis zijn onder meer bij Mexicaanse wetenschappers te halen. Volgens José
Luis Calva, een onderzoeker van de faculteit Economie van de Nationale
Autonome Universiteit van Mexico, zijn er sinds het in werking treden van de
NAFTA in 1994 al 10 miljoen hectaren landbouwgrond in de steek gelaten in
Mexico. Ongeveer 15 miljoen voornamelijk jonge Mexicaanse
plattelandsbewoners zijn inmiddels naar de VS geëmigreerd. Het Mexicaanse
ministerie van Landbouw geeft toe dat 60 procent van de eigenaars van
landbouwgrond in Mexico vandaag ouder dan 50 is en dat de helft van alle
boeren minstens één familielid heeft dat geëmigreerd is.