Moslimextremisten richten aandacht op Thailand

In de hele wereld werden de afgelopen twintig jaar extremistische moslimjongeren gerekruteerd om geloofsgenoten in landen als Afghanistan, Bosnië en Tsjetsjenië te helpen bij de gewapende strijd. Ook Thailand heeft nu kennelijk de belangstelling van moslimextremisten, zegt Brad Adams, directeur van de Aziatische afdeling van HRW. De mensenrechtenorganisatie heeft daarvoor op het net aanwijzingen gevonden.

Volgens Adams wakkert de Thaise regering met haar repressieve beleid het moslimextremisme aan. Hij heeft scherpe kritiek op een nieuw plan van premier Thaksin Shinawatra. Die wil dorpen in het zuiden die sympathiseren met moslimseparatisten financiële steun onthouden.

Niet alleen mensenrechtenactivisten zijn tegen dat plan. De Thaise oud-legerleider generaal Surayud Chulanond zei deze week in de krant The Nation dat Thaksin waarschijnlijk juist olie op het vuur gooit met zijn plannen.

Thaksin wil bijna 1.500 dorpen in de zuidelijke provincies Yala, Narathiwat en Pattani in drie zones verdelen. Dorpen die niet meewerken met de regering en sympathiseren met de opstandelingen, worden ingedeeld in de rode zone. Zij kunnen geen aanspraak meer maken op de 30 miljoen baht (590 miljoen euro) ontwikkelingsgeld.

Dorpen in de gele zone krijgen nog wel financiële steun, maar zij worden extra in de gaten gehouden vanwege gematigde tegenstand en marginale steun aan opstandelingen. De dorpen in de groene zone worden het meest bevoordeeld, omdat daar geen enkele sprake is van opstandige activiteiten.

Thaksin ontvouwde zijn plannen een week nadat zijn partij TRT met overmacht de verkiezingen won. Dat was een in Thailand niet eerder vertoonde prestatie. In de eerste plaats omdat nooit eerder een premier zijn tweede termijn haalde en in de tweede plaats omdat de TRT een recordaantal van 375 van de 500 parlementszetels in de wacht sleepte.

De moslims in het zuiden steunden echter de oppositiekandidaten van de Democratische Partij. Hun boodschap is duidelijk, zegt Gotham Arya van mensenrechtenlobby Forum Asia. Ze zijn niet blij met het beleid van de TRT en willen verandering. Op de avond voor de verkiezingen kondigde Bangkok aan 12.000 extra militairen naar het zuiden te zullen sturen. Momenteel zijn er al 20.000 soldaten gestationeerd in de regio.

Vorig jaar liepen de spanningen hoog op, nadat regeringstroepen een moskee aanvielen waarin opstandelingen zich verschanst hadden. Bij die aanval vielen 32 doden onder de moslimmilitanten. Enkele maanden later stikten 78 moslims die waren opgepakt bij rellen, in legertrucks.

Uit berichten in de media blijkt dat in 2004 meer dan 550 mensen zijn omgekomen als gevolg van het conflict. De moslimminderheid in het overwegend boeddhistische Thailand zegt in economisch en cultureel opzicht gediscrimineerd te worden. De onlustgevoelens namen de afgelopen jaren verder toe door bruut optreden van politie en leger. Mensenrechtenorganisaties maken melding van martelingen en verdwijningen waarbij politie en leger een rol zouden spelen.

De recente uitbraken van geweld kwamen nadat Thailand in de jaren zeventig en tachtig een periode van relatieve rust kende. De drie belegerde zuidelijke provincies hoorden tot 1902 bij het onafhankelijke koninkrijk Pattani. In dat jaar werden ze geannexeerd door Siam, het huidige Thailand. (JS/ADR)