MO* blikt terug: Afrika begeerd door wereldmachten

In 2008 heeft de VS nog gezocht – tevergeefs - naar een Afrikaans land om zijn militair hoofdkwartier Africom te huisvesten. Sceptici zeggen dat de Amerikanen niet voor niets zo begaan zijn met Afrika, bijvoorbeeld met de  ‘genocide’ in Soedan, omdat dit land bulkt van de onontdekte olievoorraden. Niet dat de Europese Afrika-politiek wars is van eigenbelang! Haastte Frans president Sarkozy zich in 2007 niet om lucratieve contracten af te sluiten met ex-boeman Kadhafi van Libië, toen die de Bulgaarse verpleegsters vrijliet?
Dat de Europese Commissie in november dit jaar aan China vriendelijk heeft gevraagd ‘of we toch niet een beetje kunnen samenwerken in Afrika’, duidt erop dat Europa ook bevreesd is voor China’s invloed. Heel wat Afrikaanse leiders durven zich sinds die wereldwijde aandacht voor hun rijkdommen trouwens meer dan ooit te roeren tegenover de ex-kolonialen van over de plas.
Had de Senegalese president Abdoulaye Wade tijdens de EU-Afrika-top in Lissabon, eind 2007, niet opvallend minnetjes gedaan over het nieuwe ‘partnerschap’ dat Europa met Afrika wilde aangaan? De Belgische delegatie zal ook niet licht de woorden vergeten van die Afrikaanse buitenlandminister die in Lissabon vroeg of hij namens de Afrikaanse Unie niet eventjes moest komen ‘bemiddelen’ in de Belgische regeringscrisis. Maar de wereldwijde crisis – de échte –  heeft in 2008 wellicht meer brokken gemaakt.
Afrika’s economie deed het in 2007 nog aardig, dankzij de hoge olieprijzen en de vraag naar grondstoffen. Sinds beide gedaald zijn, ziet het er ook voor de bevolking minder rooskleurig uit. Want ook al deelt die niet rechtstreeks in de vetpotten,  toch leveren mijnbouw en olie jobs op én sponsoren afnemers van die rijkdommen vaak de anders magere overheidsbudgetten van landen als DR Congo. Zonder Chinese steun dreigen Kabila’s ‘grote’ werken vertraging op te lopen, wat zijn kiezers dan weer ontevreden zal stemmen.
Toen het Internationaal Monetair Fonds in april dit jaar zijn prognoses voor 2008 bekend maakte, gokte het nog op een gemiddelde economische groei van 6,5 procent, maar het ging wel uit van 95 dollar per vat ruwe olie.
Olieproducerende landen krikken traditiegetrouw het gemiddelde groeicijfer onder de Sahara op. Vermits de olieprijzen ineengestuikt zijn, zal het eindrapport voor Sub Sahara Afrika dus fors lager uitvallen.  Anderzijds zal het IMF net als andere traditionele donoren misschien weer aan belang winnen, als de opkomende wereldmachten minder interesse gaan vertonen voor de Afrikaanse grondstoffen.