Lula opent groots opgezette campagne tegen armoede

De nieuwe campagne eist van het rijke geïndustrialiseerde Noorden dat het onmiddellijk zijn landbouwsubsidies afschaft, dat het zijn belofte nakomt om 0,7 procent van het bruto nationaal product te investeren in ontwikkelingshulp en dat het - tegelijk met IMF en Wereldbank - de schulden van de armste landen kwijtscheldt.

De Global Call wil dit jaar ‘wittebanddagen’ organiseren, die moeten samenvallen met een aantal belangrijke internationale vergaderingen van de G8 (de groep van de acht machtigste industrielanden), de VN en de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Op die dagen worden activisten opgeroepen een witte band te dragen als symbool van protest en om de campagne onder de aandacht te brengen. Coumba Touré, de Afrikaanse vertegenwoordiger van de Global Call, overhandigde Lula alvast zo’n witte band als teken van erkenning voor zijn leidende rol in de campagne.

Zo’n twaalfduizend mensen kwamen donderdag op het Wereld Sociaal Forum in Porto Alegre af op de toespraak van de Braziliaans president Luiz Inácio Lula da Silva. In zijn toespraak zei Lula zei te geloven in de kracht van het forum. Van een kleine groep mensen zijn jullie uitgegroeid tot een massale beweging die nu op weg is om een sociaal en politiek probleem als honger het hoofd te bieden.

Toch waren niet alle aanwezigen zo blij met Lula’s optreden. Sommigen vinden het verkeerd dat Lula naar het WSF in Porto Alegre komt, terwijl hij daarna op het Wereld Economisch Forum in Davos gaat ‘feesten’ met de vertegenwoordigers van Internationaal Muntfonds, de Wereldbank en de G8. De mensen die in Porto Alegre worden gezien als hoofdverantwoordelijken voor het sociale onrecht in de wereld.

Een klein groepje activisten van de uiterst linkse beweging PSTU (Socialist Party of United Workers), scandeerde slogans. Voor zij die niet van hier zijn, wees niet bang, zo suste Lula de onrust. Het zijn de kinderen van de regerende Arbeiderspartij. Ze zijn nog jong, maar op een dag zullen ze ons begrijpen en dan zullen we hen met open armen terug ontvangen.

Volgens de linkse intellectueel James Petras uit de VS, die de gevierde gast was op één van de WSF-panels, heeft Lula zich volledig verkocht aan ‘het neoliberale systeem’. Hij vindt dat Brazilië zich niet aan de verplichtingen van het IMF en de Wereldbank moet houden omdat die de armoede en de werkloosheid bestendigen.

Minder radicale critici, zoals Candido Grzybowski, directeur-generaal van Ibase (Braziliaans Instituut voor Sociale en Economische Analyse) blijven Lula verzekeren van hun steun maar vinden dat de druk op de regering moet worden opgedreven, zodat de president wat steviger uit de hoek durft komen. Een mening die ook gedeeld wordt door Joao Stedile, een van de leiders van de Braziliaanse beweging voor landlozen MST.

Lula zelf heeft het over bruggen bouwen, tussen de twee totaal verschillende wereldvisies in Porto Alegre en Davos. In het sportpaleis Gigantinho diende de Braziliaanse president zijn critici overtuigend van antwoord: We staan op de vooravond van het ondertekenen van een nieuw akkoord over suikersubsidies. Er is een ontwerp klaar, maar dat wordt niet getekend, omdat Bush het niet wil, en Blair niet en enkele andere kopstukken niet. We moeten hen overtuigen. Ik zou het ook veel aangenamer vinden hier samen met vrienden mijn tijd door te brengen. Maar als we een andere wereld willen, dan moeten we ervoor vechten. Die wordt ons niet cadeau gegeven.

Zonder internationale samenwerking blijft de impact van Porto Alegre beperkt, zei Lula nog. Eén enkel land alleen kan de verhoudingen niet keren. Of we bundelen onze krachten, of we leggen ons neer bij de huidige situatie. Alleen als wij, landen van het Zuiden, erin slagen onze krachten te bundelen, kunnen wij de onderdrukking omkeren. Anders zijn we verloren.

John Samuel, directeur van ActionAid International en ondertekenaar van de ‘Global Call Against Poverty’ onderstreept het belang om armoede onder de aandacht te brengen juist in een tijdperk waar bommen, veiligheid en terreur de politieke agenda bepalen. Onze oproep tot armoedebestrijding moet doorklinken in Davos, zegt Guy Ryder, algemeen secretaris van de Internationale Federatie van Vrije Vakbonden (IVVV). Armoedebestrijding is noodzakelijk en dringend. Honger kan niet wachten.