Legerdienst moet Salvadoraanse jongeren van misdaad weghouden

De linkse regering van president Mauricio Funes wil vijfduizend zestien- tot achttienjarigen gedurende zes maand een militaire opleiding geven, met nadruk op discipline en fysieke training, zonder wapens. Ze worden nadien een half jaar ingeschakeld in taken van burgerbescherming, met een maandloon van 175 euro. Op die manier worden ze in de samenleving geïntegreerd en blijven ze buiten het bereiken van misdaadgroepen, zegt de regering.

Geschoolde krachten

De regering “weet niet waar ze mee bezig is”, zegt Benjamín Cuéllar, directeur van het Instituut voor Mensenrechten van de Centraal-Amerikaanse Universiteit José Simeón Cañas (Idhuca). “Op die manier zullen de jongeren er buitenkomen als geschoolde krachten voor bendes en drughandelaars.” President Funes had beter sportcentra en banen gecreëerd, want nu zullen de jongeren na een jaar terugkeren naar dezelfde omgeving van geweld en delinquentie, zegt Cuéllar.

Opvoedingsexpert Óscar Picardo Joao, directeur van het Centro de Investigaciones en Ciencias y Humanidades, noemt de maatregel denigrerend voor kwetsbare jongeren. “Deze maatregel om arme jongeren te militariseren stigmatiseert deze risicogroep nog meer en maakt hen nog opstandiger. Waarom zet men geen programma op waarin onderwijs, sport en opleiding geïntegreerd zijn?”

Voorbeeld van de Verenigde Staten

El Salvador heeft met 63 moorden op 100.000 inwoners een van de hoogste misdaadcijfers in Amerika. Bovendien vechten twee van de grootste bendes van het continent, Mara Salvatrucha en Barrio 18, er een strijd op leven en dood uit.

Net als Honduras en Guatemala slaagt El Salvador er niet in de jongerenbendes onder controle te krijgen. Het fenomeen ontstond in de jaren tachtig, als gevolg van extreme armoede en marginalisering, en onder impuls van honderden Centraal-Amerikaanse jongeren die uit de Verenigde Staten waren gezet en daar dit soort gewelddadige bendes aan het werk hadden gezien. In El Salvador zitten ongeveer 40.000 jongeren in zulke bendes.

In de steden krijgt 70 procent van de jongeren niet de mogelijkheid om hogere studies te volgen, blijkt uit de Armoedeatlas 2010 van het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP).
Ruim een derde van de 5,7 miljoenen Salvadoranen leeft in armoede. Bijna een op vijf Salvadoranen is vijftien tot negentien jaar oud.

Taken van openbare veiligheid

Bij zijn aantreden in 2009 zette Funes al meteen 2500 soldaten in voor taken van openbare veiligheid van de Nationale Burgerpolitie. Vorig jaar verlengde hij de aanwezigheid van militairen op straat met nog eens een jaar.

“Ik blijf het volste vertrouwen hebben in de steun die onze strijdkrachten kunnen bieden aan onze politie in wat ik de goede strijd noem tegen de delinquentie en georganiseerde misdaad”, zei Funes deze maand nog.

De nieuwe legerdienst moet jongeren “civiele en patriottische waarden bijbrengen, en hen helpen discipline te krijgen, en de burgers, de samenleving en het land te respecteren”, zei de defensieminister, generaal David Munguía Payés.

Volgens de grondwet is er verplichte legerdienst voor iedereen van 18 tot 30 jaar. Tijdens de burgeroorlog (1980-1992) maakte het leger daar gretig gebruik van. Na de burgeroorlog, die aan 75.000 mensen het leven had gekost, verdween het verplichte karakter omdat het leger niet langer rekruten nodig had en men de wonden van de burgeroorlog wilde laten helen.