Latijns-Amerikaanse groenen staan op eigen benen

De Federatie van Groene Partijen van de Amerika’s telt nu elf partijen. “De andere politieke partijen, zowel rechts als links, offeren de duurzaamheid op aan productieontwikkeling op korte termijn”, zegt de Argentijn Juan Manuel Velasco, voormalig milieuminister in de regionale regering van Buenos Aires en kandidaat voor Iniciativa Verde (Groen Initiatief) bij de parlementsverkiezingen eind deze maand.

“Wij geloven dat er van ontwikkeling geen sprake kan zijn wanneer die tegen de toekomstige generaties in gaat. Een groei op lange termijn is absoluut noodzakelijk.”

Een eigen partij

Ngo’s dachten vroeger dat milieukwesties moesten doordringen tot de klassieke partijen maar nu niet meer, zegt Marco Antonio Mroz, secretaris internationale betrekkingen van de Partido Verde (Groene Partij) in Brazilië. Alleen via een eigen partij kunnen de groenen op de politieke agenda wegen.

Een groene partij mag zichzelf niet verloochenen zoals andere partijen dat wel doen, zegt Mroz. Hij alludeert daarmee op de Arbeiderspartij (PT) van president Lula. Volgens Mroz staat die partij voor een “economische ontwikkeling tot elke prijs”.

Groenen die lid werden van de PT, zoals milieuminister Carlos Minc, “raken steeds meer geïsoleerd, zowel in de partij als in de regering van Lula”, zegt Alfredo Sirkis, gemeenteraadslid in Rio de Janeiro.

Het discours waarmee de Groene Partij alleen stond in de jaren 80 is nu overgenomen door een groot deel van de samenleving, de media, de ondernemers en andere politieke partijen, maar “het valt nog te bezien of ze er echt werk van maken”, zegt Sirkis.

Ook de Argentijnse groenen vinden het centrumlinkse regeringsbeleid – van ex-president Néstor Kirchner (2003-2007) en zijn opvolger en vrouw Cristina Fernández – niet van duurzaamheid getuigen. Juan Manuel Velasco wijst onder meer op de expansie van de sojateelt voor de export zonder daarbij rekening te houden met de draagkracht van de bodem.

Presidentschap

Het Argentijnse Iniciativa Verde (Groen Initiatief), dat nog nergens verkozenen heeft, ontstond in 2006 en bestaat uit voormalige leiders van ngo’s zoals Greenpeace en sociale en milieuactivisten uit Buenos Aires. Het is voor het eerst dat ze helemaal alleen opkomen tijdens verkiezingen.

Iniciativa Verde droomt hardop van een aanzienlijke parlementaire vertegenwoordiging en sluit niet uit dat ze ooit voor het presidentschap gaan.

De Partido Verde (Groene Partij) in Brazilië is al langer bezig. Ze ontstond in 1986 uit een groep milieuactivisten, kunstenaars en intellectuelen. Velen waren ballingen en onderhielden contacten met groene politieke formaties in Europa, onder meer parlementslid Fernando Gabeira.

Gabeira is slechts een van de veertien parlementsleden van de Groene Partij. De groenen hebben ook 34 provincieraadsleden en 77 burgemeesters, onder meer in Natal, hoofdstad van de deelstaat Río Grande do Norte. In de regering van de linkse president Luiz Inácio Lula da Silva is de partij vertegenwoordigd via minister van Cultuur Juca Ferreira, die de bekende zanger Gilberto Gil verving.

De groenen tellen ook acht milieuschepenen en Gabeira verloor in oktober 2008 maar nipt de strijd om het burgemeesterschap van Rio de Janeiro. Ook in Brazilië denken de groenen aan een eigen presidentskandidaat.

Mexico

Een ander land waar de groenen in opmars zijn, is Mexico, waar de partij in 1986 ontstond. Maar de weg die ze daar volgen, wordt in vraag gesteld door milieuorganisaties en zelfs door andere leden van de Federatie van Groene Partijen van de Amerika’s.

Velasco, van de Argentijnse groenen, zegt dat zijn Mexicaanse collega’s niet altijd volgens het Groene Charter handelen, de principes die de groenen wereldwijd hebben aangenomen in 2001. “Elk land heeft zijn bijzonderheden maar dat mag niet leiden tot stellingen die ingaan tegen het internationale akkoord voor een ontwikkeling in harmonie met de natuur.”

In Chili werd de de Partido Ecologista begin 2008 in het kiesregister ingeschreven. Bij de gemeenteraadsverkiezingen haalden de Chileense groenen een raadslid in de zuidelijke stad San Pedro de la Paz. Ze hebben geen parlementsleden. Omdat de partij nog niet in het hele land actief is, kan het dit jaar niet meedoen aan de presidentsverkiezingen.