Latijns-Amerika kent nog nauwelijks sociaal vangnet

Zestig procent van de Latijn-Amerikanen kan niet terugvallen op sociale voorzieningen, zei José Luis Machinea, uitvoerend secretaris van ECLAC deze week tijdens de 31ste bijeenkomst van ECLAC, een regionaal VN-agentschap. ECLAC schat dat het aantal armen in de regio in 2005 groeide tot 213 miljoen. Daarvan leven 88 miljoen in extreme armoede. Proportioneel gezien gaat het om respectievelijk 40,6 en 16,8 procent van de totale bevolking in de regio.

Volgens Machinea, een voormalige minister van Economie in Argentinië, hielden de neoliberale hervormingen in de jaren negentig geen rekening met de bestaande arbeidsmarkt in Latijns-Amerika, met de schaarse en variabele economische groei, met het trage tempo waaraan banen gecreëerd werden en met het immense informele circuit. Dat maakte in het begin van de eenentwintigste eeuw 47 procent van alle economische activiteit uit.

Ook de toename van het overheidsbudget voor sociaal beleid in de meeste Latijns-Amerikaanse en Caraïbische landen, leidde niet tot effectieve armoedebestrijding. De reden daarvoor is simpel, zegt Machinea: geen enkel sociaal beschermingsmechanisme en geen enkele stijging in sociale uitgaven kan de ongelijkheid en de labiliteit in de regio oplossen, zolang de economie niet de mogelijkheid krijgt om te groeien en te diversifiëren. Een goede manier om dat te bereiken is volgens hem het stimuleren van de oprichting van kleine en middelgrote ondernemingen.

In de regio stegen de overheidsuitgaven voor sociale zekerheid en bijstand van 12,8 naar 15,1 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Er zijn echter grote verschillen tussen landen onderling. Uitschieters naar boven zijn Cuba met 29,3 procent van het bbp, Uruguay (20,9 procent) en Argentinie (19,4 procent). De landen die het minste uitgeven aan sociale zekerheid, zijn de Dominicaanse Republiek, El Salvador, Guatemala, Ecuador en Trinidad en Tobago, met minder dan 7,5 procent.

ECLAC verwacht de komende vier jaar een economische groei van 4,2 procent in de regio. Onvoldoende om de zaken te corrigeren die de arbeidsmarkt verstoren. In het bijzonder geeft ECLAC toe dat creëren van banen niet noodzakelijk leidt tot een verbetering van de sociale bescherming, zoals in de jaren negentig werd gedacht. Dat komt mede doordat bijna 50 procent van de werknemers in Latijns-Amerika zwart werkt. (JVP/JS)