Klimaatwijziging brengt hernieuwbare energie in het gedrang

De verwachte klimaatwijzigingen in de laatste dertig jaar van deze eeuw zullen de productie van hernieuwbare energie in heel Brazilië doen dalen, zegt Roberto Schaeffer van het Programma voor Energieplanning van de Federale Universiteit van Río de Janeiro (UFRJ). Samen met zeven andere onderzoekers van het Programma publiceerde hij maandag een studie over de gevolgen van de klimaatwijziging voor de energieproductie in Brazilië.
Omdat het in het binnenland minder vaak hard zal waaien, dreigt het Braziliaanse potentieel voor windenergie met 60 procent te dalen, aldus de studie. Ook biodiesel zal zware klappen krijgen, want door de hogere temperaturen zal de productie van sommige oliezaden dalen of zelfs onmogelijk worden in het noorden en noordoosten van het land. De waterkrachtcentrales, die nu 85 procent van de elektriciteit leveren in Brazilië, kunnen hun capaciteit zien dalen doordat het niet alleen minder maar ook minder regelmatig zal regenen.

Uitstoot

Vreemd genoeg zouden de hernieuwbare energiebronnen vooral achteruitgaan bij een lagere uitstoot van broeikasgassen: het verlies zou dan 2,2 procent bedragen. Bij een stijging van de uitstoot, scenario A2 van het Intergouvernementeel Panel over Klimaatverandering (IPCC), zou het verlies 1 procent minder groot zijn.
Het gaat om een “conservatieve” voorspelling, zegt Schaeffer. De situatie kan nog erger worden wanneer kleine stuwmeren niet kunnen worden gebruikt voor elektriciteitsproductie: ze moeten water opslaan in tijden van droogte en het opgeslagen water binnenhouden in periodes van felle regens omdat anders de dijken breken. Bovendien zal de temperatuurstijging het elektriciteitsverbruik omhoog doen gaan.
Het droge noordoosten, de armste regio van Brazilië, zou het grootste slachtoffer worden. De productie van oliezaden voor biodiesel zou er stilvallen en het de waterkrachtcapaciteit van het bekken van de São Francisco-rivier zou eind van deze eeuw ruim 7 procent gedaald zijn.

Onzekerheden

De onderzoekers vragen meer en betere gegevens over de verschillende factoren die de energieproductie beïnvloeden, zoals de gevolgen van de klimaatwijziging op de stromingen in de rivieren in de het Amazonegebied. Nu zijn er te veel onbekende factoren, zegt Alexandre Szklo, een van de acht onderzoekers. “We bevinden ons een in donkere kamer waar mogelijk glasscherven op de grond liggen.”
Toch is er een “zekere geruststelling”, zegt Mauricio Tolmasquín, bij het ministerie van Mijnen en Energie verantwoordelijk voor de energieplanning. Een daling van de hydro-elektrische productie van een tot twee procent “ligt binnen de risicomarge van de sector”, zegt hij.
Hij wijst erop dat de waterkrachtcentrales de belangrijkste energieleveranciers zullen blijven, dat nieuwe technologieën een oplossing kunnen vinden voor het probleem van de oliezaden in het noordoosten, en dat de wind aan de kust, waar de meeste mensen wonen, altijd voldoende sterk zal zijn.
Volgens Jerson Kelman, voorzitter van het Nationaal Agentschap voor Elektrische Energie, is het dankzij de 80.000 kilometer hoogspanningsleidingen ook mogelijk om de energieschaarste in de ergst getroffen regio’s op te vangen.