Kersverse president Honduras ligt al onder vuur

Gisteren (donderdag) kwamen duizenden mensen van de Vereniging van Leerkrachten van het Middelbaar Onderwijs en het Front van het Volksverzet op straat. Ze eisten de oprichting van een constituante en de betaling van achterstallig loon van de leerkrachten en klaagden de hoge levensduurte, de armoede en de golf van onveiligheid aan.

Minister van Onderwijs Alejandro Ventura noemde het leerkrachtenprotest “onverantwoordelijk” omdat er twee weken geleden een akkoord is getekend met de leerkrachten waardoor de lonen en andere voordelen kunnen worden betaald.

De manifestanten veroordeelden ook de moord op de 36-jarige Claudia Brizuela, dochter van de linkse leider Pedro Brizuela. Ze werd woensdag in haar huis doodgeschoten door onbekenden. Haar vader Brizuela is stichter van de verdwenen Communistische Partij van Honduras en maakt deel uit van het Front van het Volksverzet in de noordelijke stad San Pedro Sula. Volgens hem is de moord “een duidelijke boodschap van intimidatie aan het adres van mijn gezin en van het Volksverzet.”

“We leven in een politiestaat die de leden van het verzet tegen de staatsgreep in de gaten houdt en vervolgt, en de moord op mijn dochter kan alleen in die zin geïnterpreteerd worden”, zegt Brizuela.

Moorden

Volgens het Comité van Familieleden van Verdwenen Gedetineerden in Honduras (Cofadeh) houden de mensenrechtenschendingen aan onder deze regering van Porfirio Lobo. Mery Agurcia van Cofadeh zegt dat de moord op Claudia Brizuela geen alleenstaand geval is. Ze ziet twee soorten moorden: bij de ene soort herkent ze de handelswijze van veiligheidsdiensten van de staat, bij de andere soort, “veel zorgwekkender”, is het onmogelijk de verantwoordelijken
aan te wijzen.

Volgens Agurcia zijn er sinds het aantreden van Lobo, op 27 januari, al minstens 53 mensen illegaal aangehouden, drie mensen vermoord, acht mensen gefolterd en zijn er twee gevallen van seksuele agressie geregistreerd. Sommige schendingen kunnen ook een gevolg zijn, zegt Agurcia, van de golf van geweld die het land al maanden teistert. Volgens het Observatorium van Geweld van de Nationale Autonome Universiteit van Honduras (UNAH) vinden in het land gemiddeld tien moorden per dag plaats sinds begin vorig jaar.

Cofadeh zegt ook dat sinds de staatsgreep tegen de regering van Manuel Zelaya in juni vorig jaar al minstens 150 mensen het land hebben verlaten als politiek vluchteling.

Waarheidscommissie

Lobo’s regering wil dat volgende maand een waarheidscommissie aan de slag gaat die de staatsgreep onderzoekt. Maar ook daar ligt de nieuwe president onder vuur. Mensenrechtenorganisaties vinden dat de commissie zich niet mag beperken tot politieke en juridische beschuldigingen tegen Zelaya maar ook de klachten over mensenrechtenschendingen gedurende de laatste acht maanden grondig moet onderzoeken.

Volgens leden van het Front van Volksverzet is de commissie niets meer dan een cosmetische ingreep waarmee Honduras zijn blazoen wil oppoetsen. Ze eisen de oprichting van een constituante “die ons de mogelijkheid biedt de staat opnieuw te stichten”, zegt Rafael Alegría, een van de leiders van het Volksverzet.

De waarheidscommissie had normaal gisteren aan de slag moeten gaan, maar dat is nu uitgesteld naar midden volgende maand als gevolg van vragen van voor- en tegenstanders van de staatsgreep. De regering wil nu eerst met alle betrokkenen praten over de methode en de reikwijdte van de commissie.

De commissie kwam er na druk van de internationale gemeenschap die van Lobo “bijkomende inspanningen” vroeg om tot een nationale verzoening te komen. De coördinatie van de commissie werd toevertrouwd aan Eduardo Stein, voormalig vicepresident van Guatemala. Hondurese commissieleden zijn Julieta Castellanos, rector van de UNAH, en de jurist Jorge Omar Casco. De verwachting is dat nog twee internationale experts, uit Peru of Canada, aan de commissie worden toegevoegd.