Katholieke Kerk blijft conservatief tot in de dood

Het congres wordt al sinds de negentiende eeuw elke vier jaar gehouden. Er werd onder meer gesproken over de betekenis van de eucharistie en het behouden van gelovigen voor de kerk. Volgens sommigen zijn het de conservatieve standpunten van het Vaticaan die katholieken vervreemden van hun geloof en de kerk naar een crisis drijven.

De kerk is geen democratie. De kerk is hiërarchisch omdat Christus dat zo gewild heeft. In de samenleving is het de trend om mannen en vrouwen gelijk te stellen, maar de kerk houdt vast aan de leer, zei de Venezolaanse bisschop Luis Márquez.

Van de 6,4 miljard wereldbewoners is 17,2 procent katholiek. In 1978, het jaar waarin Johannes Paulus II tot paus werd benoemd, was dat 17,9 procent. In de afgelopen 26 jaar nam ook het aantal priesterwijdingen duidelijk af. Volgens het Pauselijk Jaarboek dat wordt uitgegeven door het Vaticaan, is het aantal priesters in die periode gedaald met 3,7 procent en het aantal nonnen met 20,9 procent.

Om die trend te keren, willen de bisschoppen zich inzetten voor vernieuwing van de catechese (het godsdienstonderwijs aan jongeren), in de hoop daarmee beter tegemoet te komen aan de behoeften van jongeren. Daarnaast willen ze regelmatig kerkbezoek bevorderen. Naar schatting bezoekt nu minder dan een derde van alle mensen die zich katholiek noemen, regelmatig een mis.

Om meer gelovigen in de kerk te krijgen, zal het Vaticaan echter niet de conservatieve standpunten over homoseksualiteit, homohuwelijk, gebruik van anticonceptiemiddelen en vrouwelijke priesters wijzigen. We kunnen niet iedereen die onder hetzelfde dak woont ‘familie’ noemen, een argument waarmee sommigen het homohuwelijk verdedigen, aldus de Mexicaanse aartsbisschop Javier Lozano, voorzitter van de Pauselijke Raad voor Werkers in de Gezondheidszorg. Zelfs kakkerlakken krijgen het stempel ‘familie’ omdat ze samenleven. Als een kat, een hond en twee lesbiennes samenwonen, dan is dat een familie, zei Lozano, verwijzend naar een Spaans wetsvoorstel dat het homohuwelijk mogelijk moet maken. In die wet wordt het geslacht van de samenwonenden niet genoemd.

Volgens Elio Masferrer, voorzitter van de Latijns-Amerikaanse Vereniging voor Religiestudies, leiden de conservatieve standpunten van de kerk tot kerkverlating. De kerkelijke standpunten zijn volgens hem ingegeven vanuit een totaal gebrek aan democratie in de kerk. Masferrer voorspelt zelfs een crisis in de Katholieke Kerk, als er niets verandert.

De paus is het onfeilbare hoofd van de kerk. Zijn uitspraken over de kerkleer staan niet ter discussie omdat ze rechtstreeks door God geïnspireerd zouden zijn. In de rigide kerkelijke hiërarchie wordt de paus gevolgd door de aartsbisschoppen en de bisschoppen en uiteindelijk, helemaal onderaan de ladder, de gelovigen. Een organisatievorm die in protestantse ogen als dictatoriaal wordt gezien en niet zou passen bij een religieuze gemeenschap.

Het Vaticaan stelt dat een priester een man moet zijn, vanwege de symboliek waarbij Christus de bruidegom is en de kerk zijn bruid. Omdat priesters vertegenwoordigers zijn van Christus, kunnen vrouwen geen priester zijn, aldus de Duitse bisschop Gerhard Ludwig Müller. Volgens de Mexicaanse bisschop Onésimo Cepeda moeten vrouwen zich meer inzetten voor de opvoeding van de kinderen en het geven van catechese. Ik geloof dat iedereen zijn plaats heeft en in de Katholieke Kerk is zoveel ruimte dat iedereen er een plaats kan vinden.

Het Vaticaan weerde vanouds vrouwen uit bestuurlijke organen. In maart van dit jaar werd voor het eerst een vrouw, Mary Ann Glendon, benoemd als hoofd van de Pauselijke Academie voor Sociale Wetenschappen. In maart werden ook Sara Butler van de University of St. Mary of the Lake in Illinois en Barbara Hallensleben, docent dogmatische theologie aan de universiteit van Freiburg (Zwitserland), benoemd in de Internationale Theologische Commissie die wordt voorgezeten door kardinaal Joseph Ratzinger. (JS/PD)

Diego Cevallos