Juristen bezorgd over Ecuadoraanse legeraanval op goudmijnen

Bij de geheime legeraanvallen in acht zones in de provincie Esmeralda werden tientallen graafmachines vernietigd met dynamiet.

Het legeroptreden dateert al van het weekend van 21 en 22 mei en vond het in het grootste geheim plaats om een maximaal verrassingseffect te bereiken. Pas vorige week kregen de Ecuadoranen beelden te zien op de nationale televisie. De beelden, die door het leger zelf waren gemaakt, toonden minstens zes helikopters in actie. Grote en moderne graafmachines werden gecontroleerd opgeblazen.

De vernietigde machines, die 70.000 tot 140.000 euro per stuk kosten, hadden gedurende een half jaar op tientallen plaatsen aarde uitgegraven om er goud uit te winnen. De meeste plaatsen waar gegraven werd, waren enkel via waterwegen bereikbaar. Volgens minister van Niet-hernieuwbare Hulpbronnen Wilson Pástor is in die zes maanden voor 90 miljoen euro aan goud gewonnen.

Rechtsstaat

Juristen plaatsten vraagtekens bij het militaire optreden. Ex-president Osvaldo Hurtado (1981-1984) noemde het optreden “barbaars” en zei dat president Correa en zijn defensieminister Javier Ponce hiervoor voor de rechter zouden moeten komen. “In een rechtsstaat kan een rechter de inbeslagneming van goederen bevelen en pas na een rechtszaak kan men beslissen wat ermee moet gebeuren. Maar voor het sturen van soldaten om goederen te vernietigen met explosieven is er geen wettelijke rechtvaardiging, wat de oorsprong van die goederen ook is.”

Volgens milieuminister Marcela Aguiñaga had rechter Juan Hernández op 19 mei groen licht gegeven voor de actie. Bovendien had een andere rechter in december al elke mijnactiviteit in de provincie Esmeralda verboden.

Minister Pástor zei dat inbeslagneming niet mogelijk was als gevolg van “weinig gunstige ervaringen met rechters of procureurs” bij een gelijkaardige operatie vorig jaar, toen men twaalf graafmachines in beslag had genomen. Een procureur had toen graafmachines terugbezorgd terwijl het onderzoek nog liep.

Advocaat Juan José Montero noemt het “een flagrante tegenspraak dat men de vernietiging met een gerechtelijk bevel rechtvaardigt, terwijl men niet op de justitie vertrouwt voor de procedures die men in deze gevallen moet volgen.”

Illegale goudwinning

Volgens de ministers Pástor en Aguiñaga was de goudontginning op de geviseerde plaatsen “totaal illegaal” en schond ze mijn-, milieu- en fiscale wetten. Ook de bevolking in de buurt en de natuur liepen zware schade op door de ontginning, zeggen de ministers.

Aguiñaga benadrukt dat het water in het rivierbekken van de Santiago arsenicum en zware metalen zoals kwik bevatte. “Dat zal op korte termijn kanker en andere ziektes veroorzaken.”

“Ecuador is geen niemandsland”, zegt minister Pastor. “Het is genoeg geweest met de illegale mijnbouw. Het is genoeg geweest met het witwassen van het drugsgeld. Het is genoeg geweest met de roof van onze grondstoffen.”