Israëlische muur scheidt Palestijnen van Palestijnen

Na 1967 werd Yousef Natsheh (53) uit de oude stad van Jeruzalem verdreven naar Aram, vijftien kilometer noordelijker. In zijn huis ging een Israëlische familie wonen. Natsheh probeert nu opnieuw een huis te huren in Jeruzalem. “Als we straks achter de muur zitten, dan raken we onze rechten als inwoner van de stad kwijt. Onze kinderen kunnen dan niet meer in Jeruzalem school en we vallen niet meer onder de nationale verzekering,” zegt hij.

De veiligheidsmuur, die deels bestaat uit een drie meter hoog hekwerk en voor een ander deel uit een acht meter hoge betonnen muur, is volgens Israël bedoeld als bescherming tegen Palestijnse aanslagen. Tot de Zesdaagse Oorlog van 1967 controleerde Israël een gebied ten westen van Jeruzalem, dat afgegrensd werd door de zogenoemde ‘Groene Lijn’. Na 1967 werd dat gebied uitgebreid naar het noorden, oosten en zuiden.

Het Israëlische kabinet besloot in 2002 tot de bouw van de muur, die grofweg de Groene Lijn zou volgen. Maar om te voorkomen dat veel de Israëlische nederzettingen buiten de muur zouden belanden, werd de cirkel vergroot. Tussen beide ‘lijnen’ wonen veel Palestijnen, die door de muur worden afgesloten van familie en vrienden. De Palestijnen die achter de afscheiding terechtkomen, dreigen daarentegen vrijwel volledig te worden afgesloten van Jeruzalem. Om dat te voorkomen, zijn veel Palestijnse families al verhuisd naar de stad. Zoveel zelfs, dat wordt gesproken van een ‘immigratiegolf’.

Als de muur af is, dan kunnen Palestijnen alleen nog via checkpoints Jeruzalem in. De muur grendelt de Westelijke Jordaanoever af van Israël, wat betekent dat ook het economische verkeer met de Arabieren in Jeruzalem deels lam komt te liggen.

De afscheidingsmuur aan de noordkant van Jeruzalem is acht kilometer lang loopt door de Palestijnse gebieden Aram, Qalandia, Kufr Aqab en Rafat. Ongeveer 800.000 vierkante meter landbouwgrond wordt geconfisqueerd om ruimte te maken voor de bouw van de muur. “De Palestijnen die in Qalandia, Kufr Aqab en de vluchtelingenkampen wonen, worden van belangrijke voorzieningen afgesloten,” zegt Khlial Tufakji, Palestijns deskundige in nederzettingzaken. “Maar ze moeten wel belasting blijven betalen aan Jeruzalem.”

De duizenden Palestijnen die aan de noordkant van Jeruzalem wonen, worden door Israëlische vredesactivisten gesteund in hun protesten tegen wat ze noemen de ‘apartheidsmuur’. “Deze muur is geen veiligheidsmuur,” zei de Israëlische activist Uri Avnery afgelopen week tijdens een protestbijeenkomst. “Hij scheidt de Palestijnen niet van de Israëli’s, maar de Palestijnen van de Palestijnen. Het is een vorm van treiterij.”

Yousef Natsheh hoopt dat hij de heilige Al-Aksa moskee kan blijven bezoeken. Maar als hij geen woonruimte in Jeruzalem vindt, dan zal de reis die nu tien minuten duurt, straks langer dan een uur duren. De kans dat hij nog een huis vindt, wordt met de dag kleiner. “De meeste huizen zijn al verhuurd aan andere Palestijnen. Alleen de duurste woningen zijn nog beschikbaar. Maar daarvoor wordt een huur van tussen 800 en 1000 dollar per maand gevraagd,” zegt Natsheh.

De Israëlische vredesgroep Gush Shalom zegt dat in Qalqilia, ten noorden van de Westelijke Jordaanoever, bijna 12.000 Palestijnen in dertien dorpen klem komen te zitten tussen de Groene Lijn en de muur. In oktober vorig jaar heeft Israël een nieuw vergunningensysteem geïntroduceerd in de enclaves tussen de muur en de Groene Lijn. Volgens de Israëlische mensenrechtenorganisatie B’Tselem is het gevolg daarvan dat de Palestijnen in dit gebied niet meer op hun eigen land kunnen werken.

Israël bouwde een paar jaar geleden al een hekwerk met camera’s en radarapparatuur bij de Gazastrook. Volgens Israël zijn sindsdien nauwelijks nog terroristen de grens overgestoken.

Walid Batrawi

Xml=3

Ref: mm ip