Internet maakt Oegandese boeren creatief

Joseph Wangolo staat, zes jaar nadat hij de eerste computer zag, nog steeds versteld van de apparaten. “Dat ding is zo slim, het weet bijna alles. Het kent zelfs ons dorp, kun je je dat voorstellen?”, zegt hij.

Niet zo lang geleden verkocht de 56-jarige Wangolo zijn maïs voor 200 Oegandese shilling (7 eurocent) per kilo. Omdat hij niet tevreden was over die prijs, zocht hij op internet naar de marktprijzen elders in het land. Toen bleek dat in de hoofdstad Kampala, 110 kilometer verderop, de prijs vier keer zo hoog was. “Ik heb de kopers daarna gewoon weggejaagd. Ze betaalden me 7 cent, terwijl de prijs van maïs in Kampala 28 cent is”, zegt hij.

Kennisuitwisseling

In het internetcentrum, gerund door het Busoga Rural Open Source and Development Initiative (BROSDI), zitten kleine boeren van alle leeftijden, mannen en vrouwen, opgetogen achter computerschermen.

Sommigen zijn al ervaren websurfers, anderen wachten op bankjes in de hoek op hulp bij het openen van een emailaccount of het opzoeken van informatie over het einde van het regenseizoen, bodemvruchtbaarheid of ideeën voor nieuwe handel.

De meeste boeren en boerinnen zijn het erover eens dat internet zeer bruikbare informatie oplevert. Maar dat is niet het enige. Edna Karamagi, directeur van BROSDI, zegt dat ook de communicatie tussen boeren onderling, via kennisforums, belangrijk is.

Sophia Nyenda werkt sinds drie jaar tijdens haar vakanties in het internetcentrum. Momenteel studeert ze aan de Universiteit van Busoga. Ze heeft notitieblokken volgeschreven met verhalen van boeren uit het gebied. Studenten in andere districten doen hetzelfde. Vervolgens worden er folders gedrukt in zowel Engels als de lokale talen. Die worden via een netwerk van 340 ‘kennismakelaars’ verspreid onder boeren die zijn aangesloten bij BROSDI. Zij helpen ook de boeren die niet kunnen lezen, om nieuwe kennis toe te passen. Tips en suggesties worden daarnaast per sms naar boeren gestuurd.

Nieuwe ideeën

Nyenda wordt vanwege haar kennis en opleiding gerespecteerd door de boeren en boerinnen die vaak veel ouder zijn. Dat respect is wederzijds: veel traditionele werkwijzen zijn maar in kleine kring bekend, terwijl ze praktische oplossingen bieden voor problemen van boeren. “Ik wist bijvoorbeeld niet dat je met het lokale kruid mululuza tomatenziekten kunt bestrijden”, zegt ze.

Dat de informatie-uitwisseling werkt, laat Alice Naikoba, een boerin uit het dichtbijgelegen Bukhooli zien. Haar bananenoogst bleef ver onder de maat. Via de kennisforums kwam ze erachter dat het type bananen niet geschikt was voor de grondsoort. Ze kreeg het advies een ander soort bananen te proberen, waarna de oogst verviervoudigde. Bovendien deed ze een nieuw idee op: ze verdient nu ook geld met het brouwen van waragi, een lokaal soort bananenbier.