Interim-president Nigeria trekt macht naar zich toe

Woensdag ontsloeg Goodluck Jonathan alle ministers van de zieke president Umaru Yar’Adua, zodat hij kandidaten van zijn eigen keuze kan benoemen. Yar’Adua, die drie maanden voor medische behandeling in Saoedi-Arabië verbleef, keerde op 24 februari terug naar Nigeria. Hij werd onder zware militaire aanwezigheid ontvangen op het vliegveld, maar sindsdien is hij niet meer in het openbaar verschenen.
“De president heeft geen redenen gegeven voor de ontbinding van het kabinet”, zei Dora Akunyili, minister van Informatie, woensdag in een korte verklaring.
Op 10 februari benoemde het parlement Goodluck Jonathan tot waarnemend president. Sindsdien consolideerde hij zijn macht op agressieve wijze. “Veel wijst erop dat hij zijn eigen team wil samenstellen”, zegt Yvonne Ndege, correspondent van de Arabische nieuwszender Al Jazeera in Nigeria. “Veel Nigerianen vonden dat het kabinet bestond uit aanhangers van Yar’Adua die hun werk niet deden, of in ieder geval niet goed genoeg”, zegt Ndege.

Christenen en moslims

De vraag blijft wie de post van vice-president zal krijgen, en ook wie de steun van het leger zal verwerven. Over een jaar zijn er verkiezingen in Nigeria en Goodluck Jonathan heeft dus niet veel tijd om een route uit te zetten.
Het leger, dat aanzienlijke invloed heeft in de Nigeriaanse politiek, lijkt moeilijk positie te kunnen kiezen in huidige ontwikkelingen. John Campbell, tussen 2004 en 2007 Amerikaans ambassadeur in Nigeria, schreef in een artikel in de Huffington Post dat “het er op lijkt dat het Nigeriaanse leger net zo versplinterd is als de rest van de federale regering.”
Campbell vermoedt dat sommigen binnen het leger loyaal zijn aan Yar’Adua, aangezien zowel Jonathan als zijn stafchef Defensie niet op de hoogte werden gebracht van de terugkeer van Yar’Adua. Bij zijn terugkeer uit Saoedi-Arabië werd hij door het leger geëscorteerd naar zijn presidentiële paleis.
Het is onduidelijk wie de macht krijgt, als Yar’Adua’s afwezigheid permanent wordt. Een nieuwe vice-president moet met meerderheid van stemmen gekozen worden in beide kamers van het parlement. Als er geen kandidaat is die genoeg steun van beide kamers krijgt, is het onduidelijk hoe de procedure verder zal verlopen.
De benoeming van Jonathan, die christelijk is, dreigt ook een informeel machtsdelingakkoord te laten ontsporen. Sinds 1999 rouleert het presidentschap tussen het grotendeels islamitische noorden en het voornamelijk christelijke zuiden.

Nigerdelta

Volgens mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW), kwamen sinds 1999 ongeveer 13.500 mensen om bij religieus geweld in de staat Plateau, in het midden van het land. Plateau scheidt het islamitische noorden van het christelijke zuiden.
Goodluck Jonathan behoort tot de Ijaw, een etnische groep die zijn wortels heeft in de Deltaregio. Veel Nigerianen hopen daarom dat hij pro-actiever zal optreden bij strubbelingen tussen oliemultinationals, de staat en de plaatselijke bevolking.
Vorige week riep HRW Jonathan op om een onderzoek te gelasten naar het meest recente bloedbad in Plateau, waarbij driehonderd mensen - voornamelijk christenen - omkwamen. Een woordvoerder van het Internationale Rode Kruis, Robin Waudo, verklaarde tegenover de BBC dat die aanval leek op “een vergelding voor wat een paar weken daarvoor gebeurd is.” Toen vielen bij een aanval op een islamitisch dorp tweehonderd doden.
In de zuidelijke Deltaregio is het ook onrustig. De Beweging voor de Emancipatie van de Nigerdelta (MEND) maakte recent een einde aan een staakt-het-vuren en kondigde aanvallen aan op oliebedrijven zoals Total, die eerder met rust gelaten werden door MEND.