Inheemse Argentijnen eisen inspraak bij ontginning lithium

Inheemse volken uit het noordwesten van Argentinië eisen inspraak bij de ontginning van de enorme voorraad lithium in hun streek. Lithium, dat onder meer in accu’s zit, wordt als het mineraal van de toekomst beschouwd.

Vertegenwoordigers van 33 inheemse gemeenschappen die rond de Salinas Grandes leven, zijn met hun eis naar het Hooggerechtshof in Buenos Aires gestapt. Al twee jaar vragen ze de overheid meer uitleg over de plannen om er lithium te ontginnen.

Saoedi-Arabië van het lithium

De Salinas Grandes zijn een enorme zoutwoestijn, meer dan 17.000 vierkante kilometer groot. Onder het zout bevinden zich grote hoeveelheden lithium. Het Argentijnse ministerie van Mijnbouw beschouwt de ontginning van dat lithium als een van de topprojecten voor de komende vijftig jaar. Lithium is onder meer te vinden in accu’s van mobiele telefoons, laptops en elektrische auto’s.

De lithiumreserves strekken zich uit van het zuiden van Bolivia tot het noordwesten van Argentinië en het noorden van Chili. Het Amerikaanse tijdschrift Forbes bestempelde de regio als “het Saoedi-Arabië van het lithium”. Men schat dat 85 procent van de wereldvoorraad van het mineraal zich hier bevindt.

Conventie 169

De Salinas Grandes vormen een kwetsbaar ecosysteem. Talrijke inheemse gemeenschappen leven van het zout. Ze claimen de zone ook als voorouderlijk gebied.

In 2010 stapten 33 gemeenschappen naar het Hooggerechtshof. Ze beroepen zich op de Argentijnse grondwet en op conventie 169 van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO); die conventie verplicht landen om inheemse volken te beschermen en te raadplegen over projecten die hun ontwikkeling en habitat aanbelangen. Vorige week heeft het hof een hoorzitting gehouden.

Volgens het openbaar ministerie is nog geen vergunning voor lithium toegekend in het gebied waar de 33 inheemse gemeenschappen leven, maar zijn er wel aanvragen binnengekomen van geïnteresseerde bedrijven. De provincieregering van Jujuy bestudeert de aanvragen. De gemeenschappen zullen worden gehoord, verzekert het openbaar ministerie.

Actief

Alicia Chalabe, een van de advocaten van de inheemse gemeenschappen, zegt dat sommige bedrijven op hun website al aangeven dat ze actief zijn in de zone en daarbij de nodige vergunningen op zak hebben. Ze zegt dat ze nooit schriftelijk antwoord heeft gekregen van de plaatselijke justitie op haar verzoek om rapporten in te kijken.