Indonesie bedankt voor IMF-leningen

Toen Azië tien jaar geleden werd getroffen door een economische crisis, klopte Indonesië bij het IMF aan voor hulp. In de huidige wereldwijde crisis, die al leidde tot faillissementen bij grote Amerikaanse banken, is de stemming anders. Jakarta wees een aanbod van het IMF om het land twee miljard dollar te lenen, af.

De huiver om met het IMF in zee te gaan, is ingegeven uit bitterheid over de schade die de harde voorwaarden die het IMF in 1997 stelde aan een reddingspakket, veroorzaakte. President Susil Bambang Yudhoyono gaf tijdens de recente top van leiders van de grootste economieën in de wereld (G20) in Washington D.C. blijk van dergelijke sentimenten. “Indonesië zal de formule die het IMF volgt in het bestrijden van de wereldwijde economische crisis niet volgen”, zei de president volgens lokale media. “We leren nog steeds uit onze ervaringen van tien jaar geleden.”

Kapitaalvlucht

Volgens Rizal Ramli, voormalig minister van Financiën en kandidaat voor de volgende presidentsverkiezingen, heeft de betrokkenheid van het IMF de crisis van tien jaar geleden onnodig verergerd. “Indonesiërs willen die bittere pil niet nog een keer slikken.”

“Er is grote schade aangericht”, zei hij tijdens een interview. “Voor de bemoeienis van het IMF kende de economie een groei van 7 procent, daarna veranderde dit in een negatieve groei van 13 procent. Een dergelijke economische depressie hadden we niet meer meegemaakt sinds de onafhankelijkheid in 1945. Miljoenen mensen zijn hun werk kwijtgeraakt als gevolg van de 130 voorwaarden die betrekking hadden op verschillende economische sectoren, voorwaarden die Indonesië moest accepteren om de lening te krijgen. Ook werd geadviseerd zestien banken te sluiten zonder fatsoenlijke voorbereiding. Dat ondermijnde de banksector doordat mensen hun geld opnamen of overmaakten naar het buitenland. Er was sprake van een kapitaalvlucht van vijf miljard dollar.”

De Jakarta Post kwam vorig jaar, precies tien jaar na de crisis, tot een soortgelijke conclusie. Het reddingspakket van het IMF zou er volgens de krant aan bijgedragen hebben dat het aantal armen steeg van 34 miljoen in 1996 tot bijna 50 miljoen in 1998.

Export

Indonesië heeft nu in economisch opzicht een betere uitgangspositie dan tien jaar geleden en daardoor voldoende zelfvertrouwen om selectief te zijn bij de keuze van financiers. De buitenlandse reserves bedragen momenteel 51 miljard dollar en dat is veel meer dan in 1997.

“De economie is minder kwetsbaar dan tijdens de laatste crisis. De houding ten opzichte van het IMF is een teken van zelfvertrouwen”, zegt Satish Mishra, directeur van consultancybureau Strategic Asia. “Indonesië heeft de afgelopen tien jaar op juridisch, politiek en financieel gebied een indrukwekkende hervorming doorgemaakt.” De enige zorg is volgens hem de exportsector. “De exportprijzen zijn gedaald en dat heeft gevolgen. Maar niet alles hangt van de vraag uit de VS af. We zijn afhankelijker van Aziatische markten.”

De belangrijkste exportlanden voor Indonesië zijn Japan, de VS, Singapore, China, Zuid-Korea en Maleisië. In 2007 werd naar schatting geëxporteerd voor een totaal van 118 miljard dollar.

Het economisch herstel in Indonesië na de crisis van 1997 zorgde ervoor dat het land vijf jaar eerder dan gepland de IMF-lening kon aflossen. in 2004 werden de schulden afbetaald. Die vroege aflossing en het inzicht in Azië dat er ook andere mogelijkheden zijn om geld te lenen, gezien de 3,5 biljoen dollar die de regio heeft aan buitenlandse reserves, maken het IMF steeds minder relevant in de internationale financiën. Indonesië bezint zich op bilaterale en regionale initiatieven.