India zet nucleaire deal met VS in de ijskast

De vertraging zaait serieuze twijfel over de vraag of een overeenkomst er uiteindelijk wel zal komen. De beoogde deal zou India toestaan om nucleaire brandstof en reactors te importeren, ondanks het feit dat het land nucleaire wapens heeft, testen heeft uitgevoerd en geen ondertekenaar is van het Non-proliferatieverdrag.
Hoewel er geen duidelijkheid is over de duur van het uitstel van de onderhandelingen, verwachten betrokkenen niet dat die voor december hervat zullen worden. Meer duidelijkheid komt er wellicht na een bijeenkomst op 22 oktober, waar een vijftienkoppig comité van de Progressieve Alliantie en de linkse partijen de kwestie zal bespreken. Bij de communisten heerst hevige tegenstand tegen de deal, terwijl hun steun cruciaal is voor het overleven van de regering.
De linkse partijen eisen opschorting van de besprekingen. Ze dreigen hun steun aan de coalitie in te trekken als niet aan hun eisen tegemoet wordt gekomen. Als ze hun dreigement waarmaken, dan zal dat hoogstwaarschijnlijk leiden tot vervroegde verkiezingen. Die staan nu pas gepland in 2009.
Afgelopen week werd druk gespeculeerd over een nieuwe ronde gesprekken, die naar verwachting gehouden zouden worden met het Internationaal Atoomagentschap (IAEA). De speculaties werden aangewakkerd door het bezoek van IAEA-directeur Mohamed El-Baradei aan India. El-Baradei benadrukte echter dat er geen gesprekken over de mogelijke nucleaire overeenkomst op het programma stonden. Hij zou deels een privé-bezoek brengen aan India.
El-Baradei heeft eerder herhaaldelijk aangegeven een nucleaire overeenkomst tussen India en de VS te steunen. De Indiase premier Manmohan Singh zei vrijdag te hopen dat hij zijn termijn van vijf jaar kan uitdienen. Dat kan erop wijzen dat het in stand houden van de coalitie voor hem meer prioriteit heeft dan het op korte termijn bereiken van een nucleaire deal.
Partijvoorzitter Sonia Ghandi van de Congrespartij liet een soortgelijk geluid horen door te benadrukken dat de regering geen vervroegde verkiezingen wil, maar dat zij de aan de kiezer gedane beloften wil waarmaken.
Deze verklaringen wijzen erop dat de Progressieve Alliantie niet uitsluit de nucleaire overeenkomst, waar Singh al veel tijd in heeft geïnvesteerd, te heroverwegen.
Sommige regionale bondgenoten leverden openlijk kritiek op de nucleaire plannen. Leiders van de Congrespartij waarschuwden vervolgens voor interne verdeeldheid. “Het debat spitst zich momenteel toe op de praktische gevolgen van het doordrukken van deze deal, tegen de oppositie binnen de eigen gelederen in”, zegt Kamal Mitra Chenoy, politiek analist van de Jawaharlal Nehru Universiteit in New Delhi. “De meeste leiders van de Alliantie willen geen verkiezingen ingaan met deze complexe internationale kwestie op de agenda. Bovendien zijn de Verenigde Staten niet erg populair in India.”