Hydro-diplomatie moet waterconflicten voorkomen

De watervoorziening in de regio tussen de Mekong en de Nijl zal de volgende jaren hoogstwaarschijnlijk onder druk komen te staan door bevolkingsgroei en klimaatveranderingen. De Veiligheidsraad moet daarom manieren zoeken om de samenwerking tussen landen die meren en rivieren delen te steunen. Anders zullen spanningen tussen lokale overheden oplopen.

Volgens experts zijn oorlogen over water echter uiterst zeldzaam. Fabrice Renaud van het VN-Universiteitsinstituut voor Milieu en Veiligheid zegt dat water, op een of twee uitzonderingen na, nooit de hoofdoorzaak van een oorlog is geweest.

Dertig landen bedreigd

Volgens studies van de VN zullen in 2025 wereldwijd dertig landen een tekort aan water hebben. In 1990 waren dat er nog maar twintig. Bij de nieuwkomers zijn landen als Libië en Egypte. Achttien van die dertig landen liggen in het Midden-Oosten of Noord-Afrika. Bovendien zou twee derde van de wereldbevolking tegen 2025 bedreigd worden door waterschaarste. Waterschaarste wordt in dit verband gedefinieerd als minder dan duizend kubieke meter beschikbaar water per persoon per jaar.

De verhoogde vraag naar en het onverantwoorde gebruik van water en de stijgende globale vervuiling veroorzaken een toenemende druk op waterbronnen. Gebieden die met waterschaarste geconfronteerd worden, hebben meestal nog mogelijkheden om het probleem op te lossen door watervoorraden, zij het grond-, regen- of oppervlaktewater, op een efficiënte manier te beheren. Maar in droge regio’s die bevolkingsgroei en economische ontwikkeling kennen, kan waterschaarste plots heel acuut worden.

Hydro-diplomatie

Zafar Adeel van UN-Water verklaarde dat de VN bestaande coöperaties in watervoorziening tussen rivalen moet stimuleren door middel van van hydro-diplomatie. “De geschiedenis geeft ons voorbeelden van landen die zelfs tijdens onderlinge oorlogen watervoorraden blijven delen, zoals India en Pakistan in 1965.” Volgens de Canadese eerste minister Jean Chrétien die de conferentie mee zal voorzitten zal water in de toekomst een belangrijkere politieke rol innemen. Hij verwees daarbij naar de Jordaan die Israëlieten, Palestijnen, Jordaniërs en Syriërs van water moet voorzien. 

Patricia Wouters van het International Water Law Research Institute van de universiteit van Dundee zegt: “We hebben een nieuwe generatie lokale waterleiders nodig die innoverende oplossingen voor het waterprobleem zoekt. En dat overheen de grenzen, zowel vanuit de top als vanuit de basis en met horizontale en verticale interventies. Onze gezamenlijke pogingen om bij te dragen tot een vredevol beheer van het gemeenschappelijke water moeten regionale vredeveiligheid en fundamentele basisrechten garanderen. De Wereldwaterdag 2011 brengt hopelijk de hydro-diplomaat in ieder van ons naar boven.”