Geslagen mannen kruipen uit hun schulp

De meeste slachtoffers zijn te beschaamd om er over te praten, maar enkelen hebben zich verenigd in een zelfhulpgroep. Een van hen is de 32-jarige Philip: “In 2003 had ik een avontuurtje met een vrouw en nadat we een eerste keer hadden gevreeën ben ik haar persoonlijke seksslaaf geworden. Wanneer ik haar zei dat ik moe was, kreeg ik klappen omdat ze dacht dat ik met een ander sliep. Ook als ik in bed niet naar voldoening presteerde, kreeg ik slaag. Ze dreigde ermee me in de gevangenis te laten opsluiten indien ik er ooit een ander vriendinnetje zou op nahouden.”
Voor Charles begon de ellende nadat hij zijn baan was kwijtgeraakt. “Ik zat zonder werk, mijn vrouw keerde terug naar haar dorp en ik vond een andere levenspartner, die wel werk had. Ze begon me te slaan, soms met een stalen buis, wanneer ze me al slapend aantrof of dacht alcohol te ruiken. Ze dacht dan dat ik geld had en dat ik het niet aan haar wilde geven om de huur te betalen.”
“Het fenomeen van mishandelde mannen is nieuw en typisch voor grote steden als Nairobi, Kisumu of Mombasa”, zegt Halimu Shauri, socioloog aan de universiteit van Kenyatta in Nairobi. “Vaak gaat het om koppels waarbij de man aan de drugs zit of drinkt omdat hij fysisch of geestelijk verzwakt is.”
Charles en Philip hebben er nooit aan gedacht terug te slaan. Volgens hen zijn heel wat mannen die zich door een vrouw laten onderhouden in ruil voor seksuele prestaties potentiële slachtoffers. Alleen zul je ze er nooit over horen praten.
“Ze zeggen niets uit schaamte en uit angst te worden gestigmatiseerd”, zegt Hauri, “Wie geslagen wordt door zijn vrouw en daarvoor uitkomt, kan niet zomaar bij de andere mannen gaan zitten. Die denken namelijk dat hij niet mans genoeg is. En ik vermoed dat ze ook problemen zullen hebben om een andere vrouw te vinden.”
Pauline, 35, beaamt: “Wanneer ik van een man zou horen dat hij zich laat slaan door zijn vrouw, dan is hij voor mij een zwakkeling. In onze gemeenschap mag een man zijn zwakte niet tonen als hij als een echte vent wil worden beschouwd.” Bijgevolg stappen bijzonder weinig mannen naar de rechter. “De enkelingen die toch klacht indienen trekken die na verloop van tijd weer in”, zegt advocate Anne Amadi, “Meestal komt het tot een verzoening tussen de man en de vrouw.”
Om hun verwondingen te laten verzorgen kunnen de mannen terecht in het vrouwenhospitaal van Hurlingham in Nairobi, dat gespecialiseerd is in geweld tussen de seksen. Om de zielspijn te helen hebben Charles en Philip een therapie gevolgd om hun zelfrespect terug te winnen en zich opnieuw man te voelen. Vandaag spreken ze openlijk over wat ze hebben beleefd, “vrijuit en zonder schroom of spijt”.
“Geweld tegen vrouwen wordt beschouwd als een normaal gegeven in de privésfeer”, zegt Kennedy Otina, coördinator van de organisatie Men for gender equality now (MEGEN), “Geweld tegen mannen daarentegen wordt gezien als iets ongewoons en is meer een bron van publieke ongerustheid. Voor de mannen is de situatie meer vernederend.”
Philip is intussen bij MEGEN begonnen met een theater- en dansproject om het grote publiek bewuster te maken van geweld tussen de seksen, in de twee richtingen. Een van de eerste mensen die hij heeft willen sensibiliseren waren zijn ouders, die niets ondernamen tegen de toestand van seksuele slavernij waarin hun zoon zich bevond. En met succes: Philips vader heeft zijn excuses aangeboden.