Gastarbeiders volgen Filipijns Irakbeleid met argusogen

Commentatoren betwijfelen openlijk of de beslissing van president Arroyo om Bush te steunen, wel verstandig was. De Filipijnse gastarbeiders die hun schadevergoeding niet hebben gekregen, zijn het levende bewijs van de schadelijke gevolgen van een oorlog. Het conflict met Irak kan volgens Filipijnse analisten bovendien makkelijk escaleren tot een oorlog in het hele Midden-Oosten. En de gevolgen van een oorlog voor het miljoen landgenoten dat vandaag in het Midden-Oosten werkt, zijn voor een staatshoofd moeilijk onder de mat te vegen.

Welke motieven de VS ook hebben om Irak binnen te trekken - we hebben er verscheidene, tegenstrijdige gehoord - de onze zijn simpel en rechtdoorzee. Wij hebben landgenoten die in de regio werken, en het is onze plicht om voor hen te zorgen, argumenteert Randolf David, politiek analist bij de Engelstalige kracht Philippine Daily Inquirer.

Overigens trachtte Arroyo eerder deze week olie op de golven te gieten. Der presidente vloog naar Koeweit om er haar landgenoten te verzekeren dat alles in gereedheid werd gebracht om voor een vlotte evacuatie te zorgen als dat nodig zou blijken. Arroyo’s bezorgdheid werd door sommigen geapprecieerd, anderen blijven erbij dat ze het belang van de gastarbeiders het best kan dienen door in het nakende conflict een neutrale houding aan te nemen. Inderdaad, je kan moeilijk een verzekering faxen of een helpende hand doormailen in tijden van angst. Het was goed dat Arroyo dat zelf ging doen. Maar dat is ook het enige goede wat je erover kan zeggen. Arroyo’s boodschap geeft valse hoop en zal uitzonderlijk wreed blijken als een oorlog uitbreekt. Hoe kan zij garanderen dat er geen Filippijn gewond raakt of zijn werk verliest? schrijft Conrado de Quiros, columnist bij Inquirer.

Ondertussen blijft de uitkering van tegemoetkomingen voor schade die werd opgelopen tijdens de golfoorlog van 1990, woede opwekken bij de rechthebbenden. Er is sprake van corruptie en wanbeleid, en cheques laten zo lang op zich wachten dat de Filipijnse compensatiecommissie regelmatig wordt beschuldigd van speculatie.

Toen Arroyo in 2001 aan de macht kwam, overhandigden vertegenwoordigers van de gedupeerden de kersverse presidente een aantal documenten die de wanpraktijken aantoonden. Arroyo beloofde er een mouw aan te passen, maar volgens Roy Anunciacion, campagnevoerder van Migrante International, een Filipijnse ngo die slachtoffers van de Golfoorlog bijstaat, bleef het daarbij.

Van alle ontheemde Filipijnse gastarbeiders kwamen er een 15.000-tal in aanmerking voor een tegemoetkoming. Velen waren echter niet op de hoogte van hun rechten of dienden onbewust te laat een aanvraag in. Van de anderen wachten er meer dan 2.000 nog steeds op hun cheque. De uitbetaling zal verder vertraging oplopen als de oorlog uitbreekt. En dan zijn er natuurlijk ook weer nieuwe slachtoffers, zegt Anunciacion.

Het waren de Verenigde Naties die zich het lot aantrokken van het in totaal anderhalf miljoen gastarbeiders die in 1990 in het Midden-Oosten hun bestaanszekerheid verloren. In 1995 richtten de VN een commissie op die de eisen tot schadevergoeding van gastarbeiders van een honderdtal landen onderzocht. De uitgekeerde sommen gaan van 2.500 tot 100.000 dollar, maar naar verluidt is het geld bijna op, ondanks de vele wachtenden.