Gasoorlog eist twee doden

De feiten speelden zich af op 15 kilometer van de hoofdstad La Paz op de hoofdweg naar Oruro en Cochabamba. Een groep mijnwerkers afkomstig uit de regio Huanuni probeerde de hoofdweg te blokkeren uit protest tegen de beslissing van de regering om Boliviaans gas te exporteren naar Noord-Amerika via Chili. Ze eisten het ontslag van president Gonzalo Sánchez de Lozada. Toen de politie en het leger tussenkwamen om de wegblokkade op te ruimen met gebruik van traangas, werden ze bekogeld met projectielen. In de chaos stierven mijnwerker Luis Atahuichi, als gevolg van een explosie en zijn collega Ramiro Vargas Astilla. Die laatste stierf toen hij een kogel in het hoofd kreeg.

De officiële verklaring luidt dat Atahuichi om het leven kwam toen een staaf dynamiet vroegtijdig explodeerde in zijn hand. Maar de leiders van de blokkade beweren dat een granaat afkomstig van het leger de man doodde. Volgens de ngo Asamblea Permanente de Derechos Humanos schoot het Boliviaanse regering van dichtbij met scherp op de betogers. De groep eist dat de overheid een onderzoek instelt en de verantwoordelijken arresteert.

Minister Yerko Kukuk van Binnenlandse Zaken lijkt dat idee niet genegen: We trachten bij dit conflict confrontaties te vermijden, maar wanneer er agressie is en wanneer men de bevolking terroriseert met dynamiet en wegblokkades rond La Paz, dan moeten we ingrijpen.

De incidenten van donderdag roepen herinneringen op aan de gebeurtenissen van 20 september. Vijf mensen stierven in de regio Warisata, op 148 kilometer ten oosten van La Paz, toen het tot geweld kwam tussen boeren en de ordediensten. Volgens Kukuk is het niet uitgesloten dat de regering van Sánchez de Lozada de noodtoestand uitroept als de sociale spanningen niet afnemen.

Boliviaanse commentatoren roepen de regering intussen op om in dialoog te treden met de vakbonden en de ngo’s. Het vertrouwen zal enkel terugkeren als er een grootschalige en rechtstreekse dialoog komt met alle regio’s, alle groepen en sociale lagen, zegt socioloog en commentator Salvador Romero Pittari.

De Boliviaanse gasoorlog is vandaag op de kop vier weken oud. Het conflict ontbrandde toen de regering besliste om gas te exporteren naar Mexico en Californië via een Chileense haven. Bolivia moest zijn enige haven op het eind van de 19de eeuw afstaan aan Peru, en dat onrecht is nog steeds niet verteerd. De beslissing leidde tot massale publieke verontwaardiging. Op 19 september namen in de hoofdstad La Paz en een aantal andere steden naar schatting 150.000 mensen deel aan betogingen tegen de regering. Sindsdien bezetten elke dag honderden mensen urenlang drukke verkeerswegen om hun eisen kracht bij te zetten.

De gaskwestie werkt als een katalysator voor andere sociale eisen. De boeren komen op voor een betere landhervorming, de leraars willen een hoger loon, de cocaproducenten eisen dat de regering ermee ophoudt hun illegale plantages te vernietigen en de Aymara-indianen eisen meer rechten.

Achtergronden bij Boliviaanse gasoorlog:
http://www.ipsnews.be/nieuwsbrief/focus/2003_10_nr1.htm