G5 zegt G8 de wacht aan

Er zijn al vaker ontwikkelingslanden uitgenodigd op bijeenkomsten van de G8, de grootste industrielanden. Voor deze top staat vandaag (donderdag) een gezamenlijke vergadering van de G8 en de G5 gepland, terwijl morgen naast Zuid-Afrika ook nog andere Afrikaanse landen mogen aanschuiven. Dat moet kansen scheppen om gezamenlijke antwoorden te vinden op internationale problemen als de internationale economische crisis, de klimaatverandering en de voedselcrisis.

Geen tweederangsstaten meer

De landen van de G5 hebben over veel onderwerpen gezamenlijke standpunten klaar die botsen met de ideeën van de G8. De Braziliaanse president Luiz Inacio Lula da Silva eist dat de industrielanden die ideeën niet opzij schuiven. “We kunnen niet in 300 verschillende werkgroepen opgesplitst blijven.” Volgens Lula moet de G8 naar een consensus met de G5 streven. En bij dat proces “mogen de ontwikkelingslanden niet als tweederangsburgers worden behandeld”.
De G5 heeft onder meer een eigen standpunt over de klimaatverandering klaar. Ze vinden dat de internationale gemeenschap moet erkennen dat de industrielanden historisch gezien voor het grootste aandeel van de extra CO2 in de atmosfeer hebben gezorgd, en daarom ook de grootste verantwoordelijkheid hebben om hun uitstoot terug te schroeven. Donderdag moeten de landen van de G5 en de G8 een gezamenlijke verklaring over het thema goedkeuren. De landen van de G5 hebben beloofd dat ze hun uitstoot op eigen initiatief zullen inperken, maar ze hebben samen afgedwongen dat er geen concrete uitstootbeperkingen in het document worden vermeld.

G20

Ook op andere punten nemen de landen van de G5 krachtig stelling. Ze roepen de landen van de G8 op zich te houden aan hun verklaringen van april, op de vergadering van de G20 in Londen. De G20 omvat nog zeven bijkomende industrielanden en groeilanden. De staats- en regeringsleiders van de rijke landen hadden in Londen extra middelen beloofd om de investeringen en de economische activiteit in de ontwikkelingslanden op te schroeven, maar voorlopig is het bij woorden gebleven. De G5 vindt dat er “zonder uitstel” werk moet worden gemaakt van “de volledige uitvoering van de slotverklaring van de G20-top in Londen”
De landen van de G5 namen zich woensdag ook voor samen te werken voor de hervorming van het internationale financiële systeem. Dat moet worden vervangen door een systeem dat “eerlijk, rechtvaardig en inclusief is en goed beheerd wordt”. De vijf grote ontwikkelingslanden willen een “fundamentele oplossing voor het probleem van de ondervertegenwoordiging en de ontoereikende stem van ontwikkelingslanden in de internationale financiële instellingen.”
De vijf landen keurden ook een parate verklaring over de wereldhandel goed. Ze vinden dat de rijke landen een einde moeten maken aan hun marktverstorende subsidies en aan vormen van protectionisme en andere maatregelen die niet verenigbaar zijn met de regels van de Wereldhandelsorganisatie.

Ik denk dat de weg naar de G20 leidt

Openheid bij de G8

Sommige leden van de G8 lijken open te staan voor een grotere rol van de grote ontwikkelingslanden. “Ik denk dat de weg naar de G20 leidt”, verklaarde de Duitse kanselier Angela Merkel voor het begin van de top. Verschillende grote industrielanden en vooral ook Groot-Brittannië zeggen bijvoorbeeld ook dat ze een verruiming van de VN-Veiligheidsraad willen, het machtigste orgaan van de Verenigde Naties. In de V-raad hebben nu alleen de VS, Rusland, China, Groot-Brittannië en Frankrijk een permanente zetel. Veel experts gaan ervan uit dat de grote ontwikkelingslanden meer macht moeten krijgen binnen de belangrijkste internationale instellingen om te vermijden dat die betekenisloos worden.
Intussen rijst de vraag hoe het dan moet met de vertegenwoordiging van de kleinere ontwikkelingslanden. In de algemene vergadering van de VN zijn ze allemaal vertegenwoordigd, maar het is heel moeilijk om met 192 lidstaten samen knopen door te hakken. Informeel laten diplomaten van de G5-landen horen dat er meer armen leven in landen van de G5 dan in alle andere ontwikkelingslanden samen. Hun problemen zullen dus in theorie ook aan bod komen als de vijf grote landen volwaardige partners worden in het internationale topoverleg.