FTAA-tegentop rekent op triomf

Vrijdag en zaterdag is het zover: de leiders van 34 landen van het Amerikaanse continent - alle landen van de hemisfeer behalve Cuba - steken de koppen bij elkaar in het zwaar beveiligde toeristenoord Mar del Plata, op 400 kilometer ten zuiden van Buenos Aires. Officieel heet het onderwerp van de vierde Top van de Amerika’s Banen scheppen tegen armoede en voor versterking van de democratie. Maar de grote vraag is wat er zal gebeuren met de vastgelopen onderhandelingen over het vrijhandelsakkoord FTAA, dat alle markten tussen Vuurland en Alaska met elkaar zou verbinden.

In een interview woensdag gaf Bush toe dat de FTAA voorlopig opgeborgen is. Hij voegde er meteen aan toe dat op dit ogenblik, de Doha-ronde (in de Wereldhandelsorganisatie) een hogere prioriteit heeft dan de FTAA, omdat de Doha-ronde niet alleen onze buren betreft, maar de hele wereld. De Doha-onderhandelingen over multilaterale handel startten in 2001 in de hoofdstad van Qatar en worden opnieuw opgepakt tijdens de decemberbijeenkomst van de Wereldhandelsorganisatie in Hongkong.

Tegentop-coördinator González interpreteert de uitspraken van Bush als een diplomatische manier om het falen van de door Washington nagestreefde FTAA toe te geven. VS-Handelsminister Carlos Gutiérrez deed woensdag in Buenos Aires op de valreep nog een laatste poging om FTAA op de agenda van de top te krijgen, met het argument dat vrijhandel de sleutel is voor meer banen en minder armoede, maar hij boekte weinig succes. De VS, Canada, Mexico en Chili hebben naar verluidt voorgesteld dat de slotverklaring en het actieplan wel naar de FTAA wouden verwijzen. Maar Venezuela is daar vierkant tegen, en Argentinië en Brazilië willen dat het alleen ter sprake komt binnen het bredere kader van een discussie over de landbouwsubsidies die de VS hun eigen boeren toestoppen.

De deelnemende organisaties aan de top parallel aan de officiële Top van de Amerika’s zien de onenigheid over de FTAA-kwestie als hun verwezenlijking. Verzet tegen de oprichting van een inter-Amerikaans vrijhandelsakkoord en oproepen voor een alternatieve integratie is een steeds terugkerend thema op de drie Volkstoppen die tot nu toe werden gehouden. Daarnaast zijn de deelnemende studenten, arbeiders, kunstenaars, kerkleiders, inheemse leiders, vrouwengroepen en mensenrechtenactivisten ook tegen de bilaterale en regionale vrijhandelsakkoorden die de VS momenteel proberen door te drukken, naar het voorbeeld van het Noord-Amerikaanse vrijhandelsakkoord NAFTA tussen Canada, Mexico en de VS.

In onze slotverklaring […] gaan we eisen dat de FTAA-onderhandelingen eens en voor altijd worden opgeborgen en dat de onderhandelingen over een continentale strijd tegen het terrorisme ophouden, zegt González, die afstand neemt van de gewelddadige incidenten in de aanloop naar de top die een bitsig klimaat creëerden. In de arbeiderswijk Haedo in Buenos Aires vielen eerder deze week 30 gewonden en werden bijna 100 mensen opgepakt toen betogers die niet tot een bepaalde groep behoren 15 treinwagons in brand staken en winkels in de stationsbuurt plunderen.

Deze derde editie van de Volkstop startte met een persconferentie met naast González ook de Argentijnse laureaat van de Nobelprijs voor de Vrede Adolfo Pérez Esquivel, een vertegenwoordigster van de Argentijnse mensenrechtengroep de Moeders van de Plaza Mayo en vele anderen. Internationale muzikanten en kunstenaars zullen deelnemen aan de betoging tegen het bezoek van Bush aan Argentinië. Ook voetballegende Diego Maradona zal mee betogen.

Kijk, ik begrijp dat niet iedereen het eens is met de beslissingen die ik heb genomen, maar dat is niet alleen het geval in Centraal- of Zuid-Amerika. De waarheid is dat er over de hele wereld mensen zijn die niet akkoord gaan met mijn beslissingen, zei Bush over die betoging. (ADR/MM)