Europa wil Iraakse vluchtelingen niet hervestigen

‘Hervestiging is een belangrijke bijkomende, geen vervangende, maatregel om kwetsbare groepen bescherming te bieden’, aldus Unhcr. ‘Het biedt een duurzame oplossing voor vluchtelingen en is een concrete vorm van gedeelde verantwoordelijkheid.’
Ecre en Unhcr willen de Europese lidstaten ertoe bewegen zich in te schrijven voor hervestigingsprogramma’s voor vluchtelingen. Vandaag hebben maar zeven lidstaten dergelijke programma’s: Denemarken, Finland, Ierland, Nederland, Portugal, Zweden en het Verenigd Koninkrijk. Frankrijk en Tsjechië zullen zich hierbij voegen. ‘Om de druk op Irak zelf en de eerste opvanglanden –vooral Syrië, Jordanië en Libanon– te verlichten is het belangrijk dat ook andere Europese lidstaten hun verantwoordelijkheid opnemen’, zegt het Europees-mediterrane netwerk voor mensenrechtenorganisaties, EMHRN.
Maar dat is buiten de wil van Europa gerekend. De Europese ministers van Binnenlandse Zaken beslisten dat het tijd is om Iraakse vluchtelingen juist naar huis te laten terugkeren, op voorwaarde dat de veiligheid gegarandeerd is. Het is overigens aan de Iraakse regering zelf om vluchtelingen in de buurlanden en ontheemden in eigen land te beschermen, zo klinkt het.
‘De beslissing stelt ons enerzijds wat teleur’, zegt Gilles Van Moortel, woordvoerder van Unhcr Brussel. ‘We hadden meer steun verwacht. Maar anderzijds heeft geen enkele minister neen gezegd. We zien dat de lidstaten nu positief staan tegenover hervestiging in het algemeen. Een tijd geleden wisten een aantal mensen niet eens wat hervestiging betekende, en nu begint het begrip toch stilaan ingeburgerd te geraken.’
In België leeft het idee om hervestiging in te schrijven in het migratie- en asielbeleid al langer. In het eerste oranje-blauw regeerakkoord kreeg hervestiging een plaats, en zowel buitenlandminister Karel De Gucht (Open VLD) als migratieminister Annemie Turtelboom (Open VLd) zijn voorstanders. Maar vandaag liggen de politieke kaarten rond het asiel- en migratiebeleid gevoeliger dan ooit, waardoor hervestiging op het achterplan is verdwenen. Officieel wacht België nu eerst de standpunten van de Europese Raad af.