Elfde bruid van koning Mswati zorgt voor zure oprispingen

De groepen die zich inzetten voor aids in Swaziland zijn niet te spreken
over de verloving van koning Mswati met de voorlopig nog minderjarige
Noliqhwa Ntentensa. Het meisje is nu 17 en zal pas meerderjarig zijn als ze
met Mswati (en tien andere vrouwen) de echt deelt. Twee jaar geleden heeft
de koning seksuele betrekkingen met minderjarige maagden verboden voor vijf
jaar. We zijn enorm ontgoocheld dat hij zich niet zelf aan de regels houdt,
zegt Agnes Kunene een verpleegster uit de stad Manzini. De koning kondigde
het verbod op seks met jonge meisjes af op zijn verjaardag, nadat bekend
raakte dat het hiv-virus in Swaziland al 38,6 procent van de bevolking
besmet had.

Mswati verordende dat minderjarige meisjes voortaan blauwgele umcwasho
(wollen kwastjes, een traditioneel symbool voor zuiverheid in Swaziland)
moesten dragen rond hun hoofd. Meisjes die ouder waren dan negentien zouden
zwarte en rode kwastjes dragen. Blauwgele meisjes werden dankzij die regel
verboden terrein, althans in theorie. Eenmaal een meisje haar kwastjes
draagt, moeten de jongens haar respecteren en haar geen voorstellen doen.

Maar vorig jaar al had Mswati drie minderjarige vrouwen uitgekozen om zijn
vrouw te worden. Dat gebeurde op de jaarlijkse Rietdans, een traditioneel
feest voor de Queen Mother in het koninklijke dorp Ludzidzini. Naar
jaarlijkse gewoonte komen jonge maagden van heinde en ver om, slechts
gekleed in gordels met kralen, rietstengels te presenteren aan de Queen
Mother. Zo goed als naakt voeren ze er voor de koningin met duizenden een
traditionele dans uit.

De traditie wil dat de koning aanwezig is bij die gelegenheid; hij danst er
even mee bij wijze van eerbetoon aan de mooie jongedames. Maar Mswati treedt
buiten zijn traditionele rol. Sinds 1999 grijpt hij de gelegenheid steevast
aan om nieuwe bruiden te kiezen.

Volgens bronnen binnen het paleis was Noliqhwa Ntentensa inderdaad nog te
jong toen de koning haar vorig jaar uitkoos op een video die was opgenomen
tijdens de Rietdans der maagden. Het nu 17-jarige meisje heeft echter nog
een ‘opleiding’ bij de Queen Mother voor de boeg, wat betekent dat ze
volgend jaar achttien zal zijn op het traditionele trouwfeest. Mswati zal 36
zijn.

De kennismaking met Ntentensa liep aanvankelijk overigens niet van een leien
dakje. Samen met twee andere meisjes die op video van het Rietfeest te zien
waren, werd ze op een dag van de speelplaats geplukt door het
paleispersoneel van de koning. Haar ouders, die niet op de hoogte waren van
de koninklijke gevoelens, waren in alle staten. De moeder van het meisje
diende een klacht in bij het Hooggerechtshof, een nieuwsfeit dat het kleine
koninkrijkje meer internationale media-aandacht opleverde dan enig andere
gebeurtenis onder Mswati’s bewind.

De moeder heeft de klacht intussen ingetrokken nadat het nieuws van de
verloving bekend werd. De vader van het tweede geschaakte meisje
daarentegen, die zich verheugde op de vijf koeien die hem bij wijze van
bruidsschat ten deel zouden vallen, weende bittere tranen nadat zijn dochter
niet geschikt werd bevonden om de harem van de koning te vervoegen. Over het
lot van het derde meisje is nog niets bekend.

Volgende week vrijdag, op 5 september, gaat het jaarlijkse Rietfeest opnieuw
door in het dorp van de Queen Mother. De koning is opnieuw vriendelijk
uitgenodigd om het spektakel van de duizenden naakte meisjes op te luisteren
met zijn aanwezigheid. Hij mag weer twee nieuwe bruiden te
kiezen, want volgens de traditie is de selectie van een nieuwe potentiële
verloofde pas mogelijk als het lot van de vorige uitverkorenen bekend is.
Ntentensas verloving heeft dus de weg vrijgemaakt voor nieuwe bruiden.

De mensen respecteren de koning en velen hadden zijn voorbeeld gevolgd,
zegt een leraar in Manzini die ontgoocheld is over de gang van zaken. Als
hij had gezegd ‘Ik raak de maagden niet aan’, dan hadden ze net als hem
gedaan. Dan had elke schooldirecteur in het land zijn meisjes gezegd dat ze
hun kwastjes moesten dragen als deel van hun schooluniform.

Ntombi Shabalala, een gezondheidsexpert in Mbabane, weet beroepshalve wat
het verbod op seks met minderjarigen waard is: de infectiegraad met hiv in
de groep van min achttienjarige meisjes schommelt rond de vijftig procent.
Het paleis test de meisjes natuurlijk eerst voor ze in de buurt van de
koning mogen. De meeste Swaziërs hebben er echter geen idee van of ze al dan
niet seropositief zijn.