Een tweede Emanuel om het vrijlatingsproces op te blazen

Op aandringen van senator Piedad Córdoba stemde president Álvaro Uribe in met de bemiddeling van Chávez om Consuelo González, Clara Rojas en Clara’s driejarige zoontje Emmanuel vrij te krijgen na een gevangenschap van meer dan zes en zeven jaar. Eind november brak Uribe het proces echter abrupt af en veroorzaakte daarmee een diplomatieke crisis tussen Venezuela en Colombia.

De FARC liet vervolgens weten de drie gijzelaars toch vrij te laten, als blijk van goede wil na al het werk van Chávez en Córdoba. De Colombiaanse regering stemde in met het gebruik van haar luchtruim voor de overdracht. “Emmanuel, ik wil een ijsje met je eten”, zei Chávez onlangs. Hij maakte er een waar mediaspektakel van door bekende namen uit Argentinië, Bolivia, Brazilië, Cuba, Ecuador, Frankrijk en Zwitserland als waarnemers uit te nodigen, in aanwezigheid van Hollywood-producent Oliver Stone.

Op Oudejaarsdag echter, terwijl de waarnemers in Villavicencio waren, 90 kilometer onder Bogota, werd “Operatie Emmanuel” onverwacht uitgesteld door de FARC omdat militaire operaties van de regering de levens van de gijzelaars in gevaar zouden brengen.

In deze derde fase zouden twee helikopters op weg gaan naar de jungle, waar ze de exacte locatie van de gijzelaars zouden vernemen. Maar het Colombiaanse leger bleef militaire druk uitoefenen in de regio, wist Chávez uit verschillende bronnen. De internationale waarnemers zijn naar huis gegaan, maar komen terug als de vrijlating doorgaat.

Uribe heeft blijkbaar nooit ingestemd met een wapenstilstand in de regio, maar alleen met een “humanitaire corridor” om de gijzelaars op te halen. “Hij weet dat zoiets onmogelijk is”, zei Chávez, “omdat je daar twee punten voor nodig hebt”, en een daarvan wordt pas onderweg doorgegeven zodat de locatie van de rebellen geheim kan blijven.

Uribe zegt echter dat de guerrilla’s de overdracht uitstellen omdat ze het jongetje Emmanuel helemaal niet hebben. Volgens hem is een paar dagen geleden een jongen in een weeshuis opgedoken dat Emmanuel zou kunnen zijn en daarom worden er nu DNA-tests uitgevoerd om te vergelijken met familieleden van Clara Rojas.

Volgens Chávez is dit alleen maar een manier van Uribe om “een bom te gooien op de derde fase van de operatie”. De twee voeren een ideologische strijd - Chávez wil een linkse alliantie in Zuid-Amerika en verafschuwt het door de VS gesteunde regime van Uribe.

Maar er is meer aan de hand.

Chávez heeft gezegd dat als hij FARC-leider Manuel Marulanda gedurende 20 uur onder vier ogen zou kunnen spreken, hij hem kan overtuigen van een politieke oplossing van het Colombiaanse conflict. “Uribe gelooft dat hij de FARC van de kaart kan vegen… maar dat kan niet”, zei hij maandag. “Beide kanten kunnen de ander er niet van overtuigen te stoppen met vechten. Deze strijd mat Colombia af, en Venezuela ook.” De president gaat door met zijn pogingen de gijzelaars vrij te krijgen.

Niet iedereen lijkt daar belang bij te hebben. Het is niet toevallig dat Uribe vlak voordat hij in november zijn medewerking opzegde, en vlak voordat hij de vondst van de tweede Emmanuel aankondigde, telefoon ontving van dezelfde persoon: de Amerikaanse president Bush.