Ecuadoraanse president overweegt gedeeltelijke stopzetting schuldaflossing

Een speciale commissie onderzocht op vraag van de centrumlinkse regering de openbare schuld van Ecuador. Daaruit bleek dat de leningen die de staat tussen 1976 en 2006 is aangegaan, vooral in het voordeel van de financiële sector en de transnationale bedrijven zijn geweest en niet van de staat.
President Rafael Correa kondigde vrijdag al aan dat hij bij de herschikking van de staatsschuld, die ondertussen 13,5 miljard dollar (9,4 miljard euro) bedraagt, rekening zou houden met het slotrapport van de commissie. Maandag voegde hij daaraan toe dat hij van plan is sommige leningen niet langer terug te betalen. Hij deed die aankondiging daags na het referendum waarin de nieuwe grondwet door 63 procent (volgens voorlopige cijfers) van de bevolking werd goedgekeurd.

Onwettelijk

Volgens geclassificeerde documenten die de onderzoekscommissie heeft ingekeken, bevatten de leningen die vorige regeringen zijn aangegaan “onwettelijke” aspecten. De voorwaarden waren vaak oneerlijk, er zijn talrijke onregelmatigheden vastgesteld, en er is zelfs sprake van corruptie.
Ricardo Ulcuango, ondervoorzitter van de commissie, zegt dat kredietverstrekkers zoals buitenlandse banken, multilaterale instellingen en ontwikkelde landen het land voorwaarden hebben opgelegd die zware economische, sociale en milieugevolgen hebben, en dat de vorige regeringen hieraan hebben meegewerkt. Slechts 14 procent van het geleende geld ging naar sociale projecten en diensten zoals de uitbreiding van het drinkwater-, energie-, telecommunicatie- en wegennet. De overige 86 procent werd gebruikt om vorige leningen af te betalen.
Het land stak zich steeds dieper in de schulden om de schuld te kunnen blijven aflossen, zegt Ulcuango. De druk van de buitenlandse kredietverstrekkers was bijzonder groot, de slaafsheid van de regering navenant, aldus het rapport. In de contracten stonden bovendien geen clausules die de belangen van het land moesten vrijwaren. In de dertig jaar die de commissie heeft onderzocht, heeft de Peruaanse overheid alleen maar de eisen van de schuldeisers ingewilligd zonder aan de belangen van de staat te denken, is de harde conclusie.

Geschonden

Het slotrapport stelt voorts dat de principes van het internationaal recht zijn geschonden, onder meer die van het contractuele evenwicht, de goede trouw en het verbod op woekerrentes. Men lapte ook de milieu- en andere nationale wetten en internationale conventies aan zijn laars.
Volgens Argentinië-expert Alejandro Olmos speelden buitenlandse adviseurs die de regeringen inhuurden een sleutelrol bij het afsluiten van de omstreden leningen. Hij geeft het voorbeeld van een advocatenkantoor dat in 1993 door de Centrale Bank van Ecuador werd ingehuurd en daarvoor 750.000 dollar ontving nog vóór ze aan het werk gingen. “Niet één blaadje papier werd gevonden die de betaling rechtvaardigt, en later zijn ze opnieuw betaald”, zegt Olmos.
Het contract met het internationale advocatenkantoor Cleary Gottlieb Steen & Hamilton werd enkele maanden geleden beëindigd “op speciaal verzoek van de president”, zegt Olmos. “In Ecuador wist men niet dat die advocaten in Argentinië terechtstonden in verband met het grote debacle en de enorme fraude rond de openbare schuld daar.”