Drugsschandaal rond katholieke Kerk kan politiek contamineren

De 70-jarige kardinaal Juan Sandoval, de aartsbisschop van Mexico’s tweede stad Guadalajara, onderhoudt nauwe banden met het Vaticaan en werd zelfs al getipt als opvolger voor de paus Johannes Paulus II. Maar die ambitie kan hij nu wel opbergen. Sandoval wordt door de openbare aanklager beschuldigd van witwaspraktijken die verband houden met drugs. De contacten van de kardinaal met drugtrafikanten zijn volgens de openbare aanklager geen toevallige ontmoetingen, zoals de kardinaal beweert, “maar het gevolg van een specifiek project”. Het gerecht wijst er in dezelfde mededeling op dat de steden waar de kardinaal zijn functie heeft uitgeoefend “mettertijd de spil van de machtigste drugkartels geworden, en de macht van de kartels gegroeid is tijdens zijn verblijf.”

Het gaat over Cuidad Juárez, waar Sandoval diende als aartsbisschop van 1988 tot 1994 en om Guadalajara, waar hij nu aartsbisschop is. De grenssteden zijn de toegangspoorten voor drugs die bestemd zijn voor de Amerikaanse markt. Ciudad Juárez is niet enkel bekend omwille van de drughandel. De grensstad geniet internationale faam omwille van het hoge misdaadcijfer en een aanhoudende golf van seriemoorden op vrouwen.

Ook president Vicente Fox verbrandde zich intussen aan de zaak. In een poging de gemoederen te bedaren ontving hij op 21 september Sandocal op zijn ranch. De kardinaal, die op kosten van Fox werd overgevlogen met een helikopter, deelde na afloop mee dat de president gezegd had dat het onderzoek begin oktober zou afgesloten worden en dat het niet de bedoeling is om hem te vervolgen.

Dat lokte een storm van reacties uit van grondwetspecialisten, die de scheiding der machten aangetast zagen, en van andere Kerken, die een voorkeursbehandeling zagen vanwege de president, die zichzelf omschrijft als “een diep katholiek man”. Het hoofd van de Baptistische Kerk, Gilberto Gutiérrez, vindt dat de president zijn intentie getoond heeft om de traditionele privileges van de katholieke Kerk te handhaven. Gedurende eeuwen hebben Katholieke geestelijken in Mexico genoten van juridische immuniteit.

De woordvoerder van Fox haastte zich om te ontkennen dat de president dergelijke beloftes had gemaakt. De openbare aanklager benadrukte dat het slechts gaat om een onderzoek en dat er nog geen officiële beschuldiging is.

Als het zover komt, dan zal ook de politieke wereld in de klappen delen. Sandoval rekent prominente politici en zakenlui in Mexico tot zijn vrienden. Hij zegt een persoonlijke vriend te zijn van Fidel Castro. Eén van zijn beste vrienden is José María Guardia, en Filipijnse Mexicaan uit het race- en het gokmilieu. Het is bekend dat Guardia genereuze giften doet aan de Mexicaanse Kerk. De relatie tussen Sandoval en Guardia is de jongste jaren het voorwerp van geruchten over banden met het drugsmilieu.

De kardinaal beweert dat de beschuldigingen een fabricatie zijn om hem in diskrediet te brengen. Hij heeft de katholieke gelovigen opgeroepen zich collectief te verzetten tegen het onderzoek dat naar hem wordt gevoerd. Verschillende bisschoppen zeggen garant te staan voor zijn onschuld.

Het is de eerste keer in de Mexicaanse geschiedenis dat een priester wordt verdacht van drugsdelicten, maar de veronderstelde banden tussen de Kerk en de drugsbonzen duiken herhaaldelijk op in boeken, films en academische studies. Vorig jaar sneed de film “The Crime of Father Amaro” van de Mexicaanse regisseur Carlos Carrera het thema opnieuw aan, onder luid protest van de Kerk. Sandoval was één van de meest fervente tegenstanders van Carreras film.

Saillant detail: Sandovals voorganger, de ex-aartsbisschop van Guadalajara, Juan Jesús Posadas, werd in 1993 door drugtrafikanten neergeschoten toen hij voor de lokale luchthaven uit zijn wagen stapte. Het gerechtelijk onderzoek bracht aan het licht dat Posadas door de gangsters verkeerdelijk werd gehouden voor een leider van een rivaliserende bende. Maar Sandoval en anderen beweren dat de moord op Posadas een “misdaad van de staat” was. Hij zou vermoord zijn omdat hij informatie had over banden tussen het drugsmilieu en … de hoogste regionen van de politiek.