Dorpsgezondheidsteams springen in de bres

Robert Kito gaat elke dag van deur tot deur in het dorpje Gombe en controleert of de inwoners gezondheidsklachten hebben. Is dat het geval, dan probeert hij ze te helpen met de gezondheidskit die hij bij zich heeft, of stuurt hij ze door naar een gezondheidscentrum.

Kito is een van de meer dan drieduizend leden van dorpsgezondheidsteams (DGT’s) die gerecruteerd zijn om de bevolking te helpen in het Mpigi district, zo’n veertig kilometer van de Oegandese hoofdstad Kampala. De teams behandelen kleine aandoeningen, vaccineren kinderen uit en lichten de bevolking in over de gevaren van aids en over de gezondheidscentra in de buurt. Ze beschikken daarvoor over kits met onder meer anti-malariageneesmiddelen, condooms en pijnstillers.

Tekort opvangen

Volgens dokter Ruth Nasanga, directeur van de gezondheidsdiensten van Mpigi, helpen de vrijwilligers om de gezondheidszorg tot bij de 1,4 miljoen inwoners van het district te krijgen. “We hadden 62 centra en maar enkele gezondheidsmedewerkers, zodat we de mensen moeilijk konden bereiken”, zegt ze. Er is maar één dokter per 24.000 inwoners in Oeganda, en een gelijkaardig tekort aan verplegend personeel. De overheid probeert meer mensen op te leiden, maar een deel daarvan verdwijnt naar Europa of naar andere Afrikaanse landen waar de lonen hoger zijn. Het tekort is het ergst op het platteland, omdat de beschikbare gezondheidswerkers vaak een baan in de stad verkiezen.

In Mpigi lijkt de inzet van vrijwilligers alvast vruchten af te werpen. Verpleegster Reste Nanziri, één van de coördinatoren, zegt dat het aantal malariagevallen bij kinderen onder vijf verminderd is en dat ook andere aandoeningen verminderen. Het aantal vaccinaties gaat erop vooruit en zwangere vrouwen worden beter opgevolgd.

“We mogen onszelf daarvoor een klopje op de schouder geven, maar moeten vooral de teams zelf bedanken, die onmisbaar zijn in de strijd tegen malaria en andere ziektes, met name bij kinderen onder de vijf jaar oud”, zegt Nanziri.

Het district lanceerde het programma in augustus 2004 nadat het een beurs van 40.000 dollar kreeg van het Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis and Malaria. Na verschillende trainingssessies groeide het aantal gezondheidswerkers tot boven de drieduizend. Vrouwen maken met 1.759 iets meer dan de helft uit van de teams. Ongeveer de helft van de deelnemers waren voor het programma al actief als geneesmiddelenverkoper.