Discussie over mandaat Rwandees contingent

De 150 Rwandese soldaten voegen zich bij 150 collega’s uit Nigeria. Samen zijn ze dus met 300, de Afrikaanse groene baretten waarop het logo van de Afrikaanse Unie prijkt. De jonge Unie lijkt de kans te willen grijpen om zich te profileren en wil de vredesmissie uitbreiden tot 2.500 manschappen. Vorige week drong AU-voorzitter Olusegun Abasanjo, de president van Nigeria, bij de Sudanese regering aan op die uitbreiding. Als Khartoem Afrikaanse troepen weigert, dan riskeert het westerse troepen over de vloer te krijgen, zo waarschuwde hij. De Veiligheidsraad van de VN heeft Sudan tot eind deze maand de tijd gegeven om de Arabische milities in Darfur te ontwapenen. Daarna volgen er politieke en economische sancties, en mogelijk erger.

De Rwandese soldaten moeten officieel bescherming bieden aan de 118 waarnemers die toekijken op het vier maanden oude bestand tussen de regering en de opstandelingen. Hun mandaat zegt niets over bescherming van de etnische groepen (de Fur, de Masaalit en de Zaghawa) die door de Arabische milities geteisterd worden omwille van hun vermeende steun aan de rebellen. Khartoem kant zich niet tegen de komst van de Afrikaanse troepen, zolang hun mandaat beperkt blijft tot de waarnemers.

Paul Kagame, de president van Rwanda, vindt echter dat de soldaten ook geweld moeten kunnen gebruiken om de burgerbevolking te beschermen. Het houdt geen steek om de waarnemers te beschermen terwijl de burgerbevolking aan haar lot wordt overgelaten, zei Kagame bij het vertrek van zijn soldaten. Maar de Sudanese minister van Buitenlandse Zaken Mustafa Ismail ziet dat anders. De Rwandese en Nigeriaanse soldaten mogen zich niet inlaten met de oorlogsvoerende partijen in Darfur, benadrukt hij.

De aanwezigheid van de Rwandezen op het terrein voegt een nieuw perspectief toe aan de crisis in Darfur. De troepen en de officieren, die de dood van 800.000 Tutsi’s in 1994 van nabij meemaakten, zijn bijzonder gevoelig voor alles wat naar genocide zweemt. De volkenmoord in Rwanda vond plaats onder de neus van een VN-vredesmacht die opgescheept zat met een onduidelijk mandaat.

Intussen trekken de Janjaweed zich nog altijd niets aan van het bestand dat de regering sloot met van het Bevrijdingsleger van Sudan en de Beweging voor Gelijkheid en Rechtvaardigheid. Jan Pronk, de speciale gezant van de VN in Sudan, bevestigde gisteren (maandag) dat de milities hun aanvallen op burgers voortzetten. (MM/PD)