De burgemeester van Dersim/Tunceli

Iedereen in Dersim ondersteunt de Koerdische vrijheidsbeweging. Ik kan geen betere definitie van Dersim geven dan die van Leila Zana, een bekende Koerdische politica: “Als Amed (de Koerdische naam van Diyarbakir, db) het hart van Turks Koerdistan is, dan is Dersim haar verlichte gelaat.”’
In Dersim wordt tegenwoordig de “Dersim-genocide” van 1937 herdacht, waarmee het Turkse leger bezit nam van de semi-onafhankelijke regio. Maar Edibe Shahin kampt tegenwoordig met de gevolgen van andere, recentere tragedies: ‘De meeste dorpen in de omtrek zijn platgebrand door het leger. Het grootste deel van het gebied rondom de stad is sinds de jaren ‘90 een militaire veiligheidszone, waar niemand binnen mag. Boeren en herders kunnen geen weg meer uit. Er liggen ook zeer veel landmijnen. De mensen geven hun leven in de dorpen op en komen naar de stad, maar weten niet hoe ze hier kunnen overleven. De veiligheidszone heeft er voor gezorgd dat de bevolking haar religie, cultuur en traditie heeft moeten opgeven. De culturele link met het verleden is verloren gegaan.’
In Dersim wonen alevitische Koerden. De alevitische religie is een verzamelnaam voor oude gebruiken en geloven die vandaag voortleven in een islamitische vorm. Alevieten zijn steeds gediscrimineerd door Ottomaanse en Turkse soennitische overheden. Deze discriminatie gaat ook vandaag verder. Om een voorbeeld te geven: sinds één maand staat het stadscentrum van Dersim onder water door de bouw van een dam vlakbij. ‘Deze rivier is heilig voor alevieten,’ zegt Shahin, ‘en toch zullen alle valleien van onze regio onder water komen te staan door de bouw van nog eens dertien dammen. We hebben in het verleden massa-executies, verbanningen en gedwongen verhuizing meegemaakt. De bouw van deze dammen zal alle communicatie tussen Dersim en de omliggende dorpen onmogelijk maken. De economie sterft. Er zullen nog meer mensen moeten emigreren. Het lijkt erop dat ze iedereen hier weg willen krijgen.’
Eén week na dit interview werd Shahins pro-Koerdische Partij voor een Democratische Samenleving (DTP) verboden door Turkijes hoogste gerechtshof. Shahin sloot zich enkele dagen na de sluiting aan bij de nieuwe pro-Koerdische Vredes- en Democratiepartij (BDP) en bleef aan als burgemeester. Twee weken later, op 24 december 2009, werden meer dan tachtig Koerdische mensenrechtenactivisten en burgemeesters gearresteerd op verdenking van terroristische activiteiten. Edibe Shahin bleef buiten schot, haar voorganger Songül Abdil werd wel opgepakt.